Als je collega, afgestudeerde psycholoog, zegt dat iedereen ptss heeft opgelopen tijdens Corona.
Als je collega, afgestudeerde psycholoog, zegt dat iedereen ptss heeft opgelopen tijdens Corona.
twitter
Wat is het
In corona heeft iedereen nare ervaringen meegemaakt, corona is naar, het is een zwaar en moeilijke tijd. Veel van deze dingen die zijn gebeurt is een kwestie van verwerken en loslaten en heeft een persoon daarna geen last meer van. Iedereen heeft een vorm van een deeltje van PTSS opgelopen, het was zo naar, dat corona gelijk herinneringen oproepen, de ernst hiervan zou kunnen zijn als een herbeleving. De herinneringen worden in de loop van de tijd minder, het was naar en dat heeft vaak meer tijd nodig.
Herkennen
Wanneer een persoon iemand kent die ziek is geweest of is overleden of long covid heeft is het extra naar voor de persoon. Een persoon kan van deze nare gebeurtenis een trauma oplopen, dit kan een PTSS worden. Ook personen die werken in de zorg zowel het ziekenhuis als ouderenzorg (overlijden lockdown) heeft een grote kans gehad op PTSS.
Niet iedereen heeft een PTSS opgelopen in tijden van corona, veel personen hebben wel veel angsten gekend zeker in het eerste stuk, het was erg onduidelijk, de angsten zijn bij veel personen weer afgenomen toen het beter ging. De personen die nog (1,8 jaar) angsten hebben kunnen een PTSS hiervan krijgen. De angsten voor corona spelen al heel lang, hierdoor komt een persoon weinig buiten en vermijd veel, van de angsten kan een persoon nare gedachten krijgen en herbelevingen. Wanneer een persoon de angsten niet kan verminderen, word het een traumatiserende situatie.
Angst van verpleegkundige in het ziekenhuis met bordjes thuis blijven, het is druk, we kunnen het moeilijk aan, te weinig personeel, schaarste aan beschermingsmiddelen, overplaatsen personen naar het buitenland, defensie die bijspringt. Het heeft een grote impact gemaakt op een persoon, een persoon die het nog niet heeft verwerkt kan hier nog steeds veel last van hebben en nog regelmatig herinneringen aan hebben. Omdat het langdurige angst is, kan het worden gezien als traumatiserend, het staat gelijk aan elkaar.
Door het virus kan een persoon zich meer onveilig voelen zowel in het eigen huis als buiten. Er is altijd een kans op een besmetting, met het vaccin is bewezen dat dit ook mogelijk is, hierdoor kunnen angsten blijven bestaan. De angsten kunnen steeds ergens anders worden gelegd, angst voor het vaccin, voor besmetting, voor ic. Het blijft een opstapeling van angsten dit kan zorgen voor een angststoornis, PTSS is een angststoornis. Door de angsten heeft een persoon corona negatief ervaren, hierdoor zijn er veel negatieve herinneringen.
Behandeling
Wanneer een persoon veel angsten heeft gehad in de afgelopen tijd, is het belangrijk het verder te onderzoeken om hiervan te kunnen herstellen en de draad weer op te pakken. Het volgen van enkele sessies EMDR kunnen hierbij helpen, om minder angsten te ervaren en weer een stap in de toekomst te zetten. Kwetsbare mensen of personen die hooggevoelig zijn hebben vaak meer kans om de angsten te ervaren en hierdoor als traumatisch te ervaren. Het komt vaak bij deze groep harder binnen, moeilijker te verwerken.
Het kan nooit iedereen zijn die een PTSS heeft opgelopen, de kans is wel zeer groot dat het er erg veel zijn. Elk persoon is anders, reageert anders, verwerkt dingen anders, de ene persoon heeft naast het virus van alles mee gemaakt door het virus en de andere niet of veel minder. De ene persoon kan beter tegen onzekerheid en onduidelijkheid als een ander, zo ook bij angsten en stress.
Gevolgen
- Alertheid; corona kan zorgen voor extra alertheid door de afstand, personen hebben vrees voor corona en andere houden geen afstand, hierdoor is de persoon de omgeving aan het scannen of het veilig is, niet te druk.
- Angsten; in corona tijd hebben veel personen angsten gekend voor besmetting, voor een ic opname, het volle ziekenhuis, het onduidelijke of onbegrijpelijke. De angsten hebben in corona tijd kunnen groeien, in de lockdown was iedereen thuis, waardoor het minder het gevoel gaf van vermijden, de signalen van angst zijn minder bespreekbaar geweest. Angsten kunnen hebben gezorgd voor een angststoornis.
- Depressie; in de lockdown, zat iedereen binnen, door het binnen zitten, minder contacten, minder sociaal in werk, sport, veel dingen die niet konden is de kans groot dat een persoon zich meer somber is gaan voelen en meer eenzaam. Het somber voelen kan hebben gezorgd voor een depressie.
- Gevoelens van vervreemding; Na 7 maanden lockdown kan het zijn dat een persoon zich meer vervreemd van de samenleving, het gevoel van vervreemding voelt, alleen op de wereld. Zeker wanneer een persoon minder contacten heeft, geen mogelijkheden tot internet.
- Herbeleving; van momenten van de ic die vol lag, van verpleegkundige met bordjes die vragen thuis te blijven, de vele demonstraties tegen de regels met hoge besmettingen, de momenten van angst, kunnen zorgen voor trauma gedachten die kunnen zorgen voor een herbeleving van het moment en het in beelden of gedachten op nieuw beleven.
- Machteloosheid; het virus is nieuw, weten we niks van, weten niet goed wat te doen, het kan voor een persoon machteloos hebben gevoelt voor een pandemie waar we vrij weinig aan kunnen doen. De persoon wil het graag anders en van alles er aan doen, maar kan het niet alleen oplossen.
- Moeite met concentreren; het nieuws kwam hard binnen, veel personen hebben zich zorgen gemaakt, zijn meer gaan piekeren, voor personen die meer moeite hebben met het verwerken kan het meer voelen als een onderwerp wat vast hield in het hoofd, als een bom die ontploft maar niet los laat. Hierdoor kan een persoon zich moeilijker concentreren op dingen.
- Negatieve gedachten / afgestompt gevoel; Gaat dit ooit nog goed komen? Maar nu kan ik niet naar … ze pakken ook alles af. Door de maatregelen die er zijn geweest waren veel dingen niet mogelijk, hierdoor hebben veel jongeren geen examenfeest gehad, het is iets wat hoort bij het einde van school, het afsluiten om een nieuwe stap te maken. Voor sommige personen kunnen de maatregelen voelen als het afpakken van vrijheid, de persoon gaat negatief denken over de maatregelen die een bijdrage kunnen leveren aan het verminderen.
- Prikkelbaar; door de dingen die niet meer mochten kan een persoon veel meer prikkelbaar zijn, een kort lontje hebben. Personen kunnen niet doen wat ze willen en gaan het toch proberen uit te voeren waardoor het vaak uitloopt op rellen. De persoon kan van rustig door schieten naar agressief in enkele seconde, voor het weigeren aan de maatregelen te houden.
- Schrikreacties of paniek buien; Door het nieuws rondom corona kan het voor een persoon erg onoverzichtelijk worden, regels die veranderen, personen die zich er niet aan houden, het kan voor een persoon te veel worden en te onoverzichtelijk waardoor de persoon in paniek raakt. De paniek kan regelmatig in buien voorkomen.
- Schuldgevoel; Wanneer een persoon nu word opgenomen en de persoon heeft geen vaccin gehad en is toch besmet geraakt heeft een persoon vaak een schuldgevoel, had ik het maar wel gedaan, wat had het geholpen, misschien was ik dan nu niet zo ziek.
- Slecht slapen ,Slaapstoornissen, Nachtmerrie en angstige dromen over het trauma; Door alle zorgen, gedachten kan een persoon vaak slecht slapen, een persoon kan van het nieuws gedachten hebben die een nachtmerrie veroorzaken, zoals de heftigheid in India of Basil en denken dat het hier ook gebeurt en dit ervaren in de droom.
- Spanning en onrust; door corona heeft iedereen spanning en onrust gevoelt, het was onduidelijk, het is nieuw, wat nu en hoe verder. De spanning heeft gezorgd voor veel stress en zorgen, meer gedachten als anders, de persoon heeft veel stress ervaren of angsten die moeilijker weg gaan en langer aanhouden.
- Stemmingswisselingen; omdat alles onzeker is en niemand weet wanneer het over is en of we het goede pad belopen, kan het zorgen voor meer spanning, door de spanning kan een persoon meer veranderen en hierdoor stemmingswisselingen krijgen. Zie ook prikkelbaar.
- Vermijden; van de angsten die een persoon ervaart voor corona, komt een persoon minder graag op plekken waar het druk is, durft de persoon minder naar buiten, is het nu in een rustige periode moeilijk om het weer op te starten en weer meer naar buiten te gaan. Het is meer gewoon geworden om meer binnen te zijn, buiten kan meer onveilig voelen.
Plan
Wanneer u signalen van PTSS heeft is het belangrijk om het verder te laten onderzoeken en aan te pakken, om te voorkomen dat het verder kan groeien. Hiervoor is het belangrijk te kijken naar de signalen die u ervaart en hier duidelijkheid in te krijgen door het doen van een onderzoek naar u zelf. Maak een signaleringsplan van de signalen die u ervaart en hoe deze opkomen en voelen om meer duidelijkheid te krijgen wat de signalen met u doen en hoe u ze kunt aanpakken.
Praat over de PTSS die u heeft ervaren tijdens corona, het is belangrijk u hierover te uiten, om het te kunnen aanpakken en verwerken. Er zijn meer mensen die een trauma hebben opgelopen, het is belangrijk om het niet op te kroppen en de signalen duidelijk te hebben, het was een zware moeilijke tijd, die u nog geheel moet verwerken, vraag hier hulp bij. Verwerken is belangrijk om de signalen die u nu ervaart niet te laten groeien, om meer rust te ervaren en nieuwe stappen te kunnen zetten.
Zorg voor meer rust in het dagelijks leven door dagen even niet naar het journaal te kijken, door even corona te laten voor wat het is, even te denken aan uw eigen gezondheid en hiermee bezig te zijn. Het nieuws heeft een grote impact op de gedachten en signalen en kunnen zorgen voor onrust. Zorg voor betrouwbaar nieuws en betrouwbare bronnen die u volgt, beperk de tijd dat u het nieuws volgt. Zoek rust in afleiding zoeken, een ontspanningsoefening of door te sporten.
Lees over PTSS en de signalen die hierbij horen, wat de gevolgen kunnen zijn voor het dagelijks leven. Praat met lotgenoten om ervaringen te delen en om informatie te vragen. Lees artikelen van lotgenoten, wetenschap en hulpverleners, hoe meer informatie u heeft hoe meer u weet wat u kunt verwachten hoe duidelijker het word hoe meer grip of een balans u weer kunt aanbrengen.