Wat is het
De enen persoon heeft meer last van crisissen dan een andere persoon het is vaak afhankelijk hoe goed de persoon met de signalen kan omgaan en hoe deze te stoppen zijn. Het erkennen van de signalen die een crisis kunnen veroorzaken is heel belangrijk. Deze signalen voelen opkomen en weten wat de gevolgen hiervan zijn.
Een crisissituatie kan regelmatig voorkomen bij een persoon met mentale problematiek. Dit kan bijvoorbeeld vaker voorkomen bij personen met PTSS en herbelevingen. Wanneer deze niet goed zijn verwerkt kunnen er sneller crisis situaties ontstaan. Een crisissituatie is vaak wanneer er een lange tijd veel dingen zijn gebeurt en het druk en onrustig in het hoofd is. De vele gedachten maken u somber en depressief. De hoeveelheid gedachten en de negatieve lading zorgen uit eindelijk dat het een crisis word.
Herkennen
Er zijn crisis gedachten die kunnen zorgen voor een crisis. Een crisis is vaak een korte periode en de gedachten blijven vaak voor en een tijdje erna hangen. Door te lang in een crisis gedachten te blijven hangen kunnen de gedachten toe nemen en steeds meer negatief gaan kleuren. De crisisgedachten blijven vaak langer dan de “echte crisis” het is de aanloop naar een crisis. Een crisis start bij crisis gedachten die vastzittende gedachten worden die vaak een week eerder zijn al de crisis. In een crisis is net net hoe goed de persoon nog kan en weet te handelen in de situatie, hoe goed de crisis afneemt en het gevolg ervan. Een crisis kan vele nare gevolgen hebben voor een persoon.
Gedachten stromen, Tornado of orkaan, vaak negatief, maximum level is stress onrust paniek angst, vaak in combinatie, naar een drukke heftige dag voor personen met een diagnose. Van een crisis weet de persoon op dat moment veel te vertellen, maar de dag erna zeer weinig of delen. Het uiterste van spanning in de spieren, geen rust kunnen vinden. Afleiding zoeken of oplossingen voor rust werkt averechts. Een crisis voelt als onmacht over de situatie, alle signalen op topniveau. De persoon weet zich geen raad met de situatie, die meestal word veroorzaak door gedachten en buien.
Een crisis is het oplopen van signalen en buien en dat door elkaar, het is het meest heftigste moment voor een persoon, met vaak nare gevolgen, waar herinneringen en herbelevingen van overblijven. Het gevoel kennen en weten hoe u dit kunt aanpassen om een crisis te voorkomen. De gedachten gaan als gedachten stromen door het hoofd waardoor en vele signalen en uitwerkingen zijn.
In crisisgedachten is het belangrijk dat ze worden veranderd naar meer positief om de crisis uit te komen. Bijvoorbeeld door crisis gedachten om te zetten in een leuke vakantie gedachte. Een crisis is voor veel personen verschillend wat het inhoud en wat nu het beste is om te doen. Voor een persoon is het op dat moment niet mogelijk om hierover na te denken. Bij een crisis gaan gedachten in tornado of orkaan stand bij crisis gedachten is dit vaak storm of tornado. Een crisis is max 24 uur, daarna is het lichaam vaak te uitgeput, crisis gedachten kunnen weken duren. Trauma gedachten kunnen regelmatig zorgen voor een crisis. Van de crisis zelf kan een persoon nog dagen tot weken last hebben.
Signalen
A
- Afleiding zoeken helpt niet
- Angstig zijn
- Alleen zijn geen hulp willen maar ook wel
B
- Benauwd kortademig door signalen of gedachten
- Bereikbaarheid is slecht, neemt niet op, beantwoord mail niet
- Besluitenloos
- Brievenbus niet legen post niet openen
C
- Concentratie is laag
- Conflicten met naasten, buren, familie
D
- Druk in het lichaam en hoofd
- Dis balans
- Dwanghandelingen
E
- Emotie niet onder controle
F
- Functioneren is lastig
G
- Gesprek is vaak lastig, geheugen is kort, geconcentreerd/begrijend luisteren is lastig
- Gordijnen zijn vaak overdag dicht
- Gebeurtenissen naar/ heftig
H
- Hallucinaties
- Hoge signalen, bui hoog
- Huishouden blijft liggen
- Hulp blijven zoeken, veel bellen, mailen
I
- Isolement opzoeken
J
K
L
- Lawaai maken
- Lichamelijke klachten
- Lichaamsverzorging slecht
M
- Maal gedachten
N
- Negatief denken
O
- Ontkennen van de werkelijkheid
- Onrust, onzeker
- Oplopende signalen en gedachten door elkaar
- Opeens van 0-100 of langzaam opbouwend in een week
- Orkaan signalen
- Opkroppen gedachten gevoel
P
- Piekeren
- Praten is moeilijk of niet mogelijk
R
- radeloos
- Rouw
- Roepen, schreeuwen
S
- Schamen (reactie)
- Slaapproblematiek langdurig
- Stoppen/ veranderen gedachten, signalen niet mogelijk
- Stotterend praten -> normaal goed
T
- Trauma gedachten
U
- Uitzichtloos gevoel
- Uiten van gevoel, gedachten, emotie is moeilijk
V
- Verandering voedingspatroon
- Vechten vluchten bevriezen
- Verward praten
- Verwerken gedachten moet nog
W
- Wanen
- Wanhoop
- Weerstand tegen veranderingen
- Woede
- Woorden moeilijk op woorden komen
Z
- Zelfmoordgedachten
- Zorgen
Gevolgen
Blijven hangen in crisis en er niet zelfstandig uitkomen, lichamelijke klachten zoals migraine en hartklachten. Voor een persoon is het vaak erg moeilijk om te praten en om goed uit de woorden te komen. Niet herkennen van signalen om het te voorkomen. Niet op tijd in grijpen op de emoties, gevoel, trigger. Wanneer een persoon te lang blijft hangen in de crisisgedachten, hoe meer crisis het word en hoe hoger het oploopt. De crisis gedachten zijn vaak vastzittende gedachten, piekeren of maal gedachten. Deze zijn vaak moeilijk te stoppen of te voorkomen.
Een crisis kan ervoor zorgen dat een persoon verward gedrag gaat uiten. Het gedrag neemt vaak af wanneer een persoon zich meer veilig voelt, gehoord word of begrepen word. De gedachten gaan in gedachten stromen door het hoofd wat het gedrag, gevoel en emoties van een persoon veranderd.
Door een opname met een machtiging kan een persoon een trauma oplopen. Er is een rechtszaak en de persoon word veroordeeld door een rechter over de psychisch toestand en is verplicht maanden te blijven in een instelling. De rechter en de instelling kunnen het ook fout hebben en de persoon onterecht veroordelen en opnemen.
In een crisis kan een persoon bepaalde dingen steeds minder waardoor hulp al snel te laat komt, bijvoorbeeld veel moeilijker kunnen praten, zwaar overprikkeld. Hoe langer crisis gedachten aanhouden hoe meer negatief ze worden en hoe minder vooruitzichten/ toekomst er te zien is. De tunnel word een word een zwart gat. Met crisis gedachten heeft een persoon vaker buien, stemmingswisselingen en komt het vaker voor dat een persoon anders reageert.
In een crisis is een persoon meer in het verleden met de gedachten dan in het hier en nu. De persoon kan moeilijker zelfstandig handelen en heeft minder besef van de omgeving of mogelijkheden die kunnen helpen.
Plan
Ik ken mij zelf = Maak van te voren overzichten van alle code wind, storm, tornado en orkaan en leer deze kennen en naar te handelen. Door de fase van een bui in te delen in 4 stukken maakt het voor u zelf meer duidelijk welke fase u bent. Hang de overzichten op een zichtbare plek in huis en maak er gebruik van wanneer signalen opkomen of buien ontstaan. Bij ambulante hulp kunt u de crisisdienst bellen voor hulp, zij maken een oordeel over de crisis en bepalen of u moet langskomen of opgenomen moet worden. Vaak heeft de crisisdienst het erg druk waardoor personen met een crisis het zelf moeten uitzoeken. In een crisis is het belangrijk om te weten wat u kunt doen, vaak is het hoofd al lange tijd bezig en kan niet helder denken in het hier en nu en een actie. Voor een crisis kunt u worden op genomen in een mentale gezondheidszorg instelling, hier krijgt u vaak meerdere gesprekken in een week en medicatie. Kijk voor de locatie bij uw instantie in de gemeente.
Wat te doen?
In crisis is het belangrijk om een vast patroon aan te leren om uit de crisis te komen. Nu u deze crisis heeft gehad, kijk terug naar het moment en wat u ervan kunt leren en kunt onthouden om een nieuwe keer te voorkomen. Een opname kan een manier zijn om uit een crisis te komen. Vaak is de rust naar op een andere plek met medicatie voldoende om even uit de crisis te komen. Een persoon kan alleen handelen als het in een checklist staat en meer rust krijgt. Een crisis voorkomen kan door oefenen en herkennen van de signalen die het oproepen, door gedachten die iets oproepen te herkennen en te handelen hierna met een oplossing. De behandeling moet gericht zijn op het snel verminderen van de signalen, gedachten en gevoelens.
Wat kunt u doen in het geval van crisis? Denk er over na voor het geval u een crisis krijgt. Nu heeft u rustig de tijd en kunt u een goed plan bedenken hoe u dan geholpen wilt worden of wat u zelf kunt doen. Maak het crisis noodplan met 4 simpele stappen die u kunt toepassen tijdens een crisis om deze makkelijk te verlagen of te voorkomen wanneer deze in eerdere fase word toegepast. Maak overzichten van gedachten signalen, emoties en gevoelens. wat doet de crisis met u? Wat merkt u? Wat word er meer? houd dagelijks het dagboek bij om een goed overzicht te krijgen van de crisis.
Neem het dagboek mee naar de hulpverleners om aan de hand van de schema overzichten en aantekeningen het probleem te bespreken. Kijk op internet bij uw signalen hoe u hoge signalen kunt verminderen zoals tornado of orkaan. Kijk terug naar vorige momenten, hoe is de crisis ontstaan? Wat was de aanleiding? Wat heeft het voor gevolgen gehad? Leer van de vorige momenten om de crisis te herkennen om de volgende keer anders te handelen of eerder te starten. Op een bel lijst komen kan door de crisisdienst te bellen, in overleg word er gekeken hoe vaak u in 1 week gebeld gaat worden. Soms kan het zijn voor een weekend en soms meerdere keren in een week. Geef hierbij duidelijk de problematiek aan.
Fase
Het is belangrijk stappen te ondernemen met het crisis noodplan, het te starten en rust te gaan zoeken, het zorgen voor een fase naar beneden. Door het crisis noodplan te kennen en toe te passen in minder hoge buien of signalen kunt u deze steeds beter onder controle houden.Maak gebruik van de fase en leer deze kennen, een crisis betekend dat u in orkaan bent, het hoogste punt van de 4 fase, wind storm tornado.
Het is leren van de fase is belangrijk om direct actie te kunnen ondernemen en het minder hoog te laten oplopen door erkenningspunten en afleiding zoeken. Let in een crisis op uw ademhaling en oefen dit regelmatig in andere buien. Wanneer u de ademhalingsoefening onder de knie heeft kunt u steeds meer buien aan en weer terug brengen naar lager. De ademhaling zorgt voor hogere signalen en een vast denkpatroon wat alles in stand houd. Probeer iets te eten en te drinken, hierdoor kunnen gedachten veranderen, gaat u zich beter voelen, kunt beter de rust vinden en heeft u iets meer geduld er beter over na te denken welke actie nu moet gebeuren.
Om weer uit een crisis te komen, is het belangrijk rust te zoeken en te vinden en te kunnen behouden voor minimaal 30 minuten. Vaak is dit lastig de gedachten te veranderen en aan te pakken, het kan helpen om te starten met een ademhalingsoefening waardoor u meer let op de ademhaling waardoor u meer rust kunt vinden.
Voorkomen
Een crisis voorkomen is dagelijks bezig zijn met de signalen en actief reageren hierop. Door een balans te houden elke dag komt het minder vaak tot buien of een crisis. Een crisis kunt in vele gevallen voorkomen door afleiding te zoeken en te letten op de signalen die u voelt opkomen. Door te blijven malen en piekeren, worden gedachten erger en dit an lijden tot crisis denken. Door hier bewust van te zijn kunt u steeds eerder de signalen herkennen en ze eerder stop zetten. Hiervoor is het belangrijk om het dagboek dagelijks bij te houden.
Het voorkomen van een crisis kan vaak door te praten over zorgen, te letten op signalen, uw hoofd leeg te maken, gezond te bewegen en te leven, met een goede dagstructuur met ontspanning. Neem meer rust, slaap iets meer, kijk een leuke film en doe aan ontspanningsoefeningen, maak u hoofd zo leeg mogelijk door te schrijven te praten en sporten en bewegen. Neem een weekendje vakantie bijvoorbeeld naar de Veluwe om even tot rust te komen en even alles meer los te laten. Blijf actief met afleiding zoeken Blijf gezond eten en 3x per dag, verander zo min mogelijk het patroon, wanneer het veranderd breekt vaak een crisis sneller door. Vermijd snacken en of emotie eten
Zelftest
Hoe meer vragen u met ja kunt beantwoorden hoe groter de kans is dat u een crisis heeft mee gemaakt, u zit in de fase orkaan op het signaleringsplan. Vanaf 5 ja antwoorden is de kans op een crisis groot. Voor de zelftest heeft u papier en een pen nodig.
- Heeft u negatieve gedachten?
- Lopen de gedachten als stromen door het hoofd?
- Heeft u gedachten die lang bezig houden, piekeren, terugkerende gedachten?
- Zijn de gedachten in opbouwende fase van licht steeds zwaarder en negatiever?
- Heeft u gedachten en gevoel die door elkaar lopen?
- Overziet u de situatie niet meer, word het u te veel?
- Heeft u een verhoogde hartslag, pijnklachten die opkomen?
- Gaat u trillen of ongecontroleerde bewegingen?
- Heeft u stromen door het lichaam van angst, spanning of stress?
- Zijn er veel gebeurtenissen achter elkaar geweest?
- Heeft u het gevoel het is genoeg geweest, ik ben klaar met dit leven?
- Heeft u het gevoel van uitzichtloos, hopeloos, er niet toe doen, machteloos?
- Is dit het toppunt wat u aan kan?
- Bent u in volle emoties?
- Wilt u gaan gooien met spullen, afreageren of juist u terug trekken, alleen zijn?
- Helpt afleiding zoeken of rust zoeken niet meer?
- Geef alles meer prikkels aan de crisis?
Heeft u meer dan 5 vragen met ja beantwoord neem dan contact op met de crisisdienst en maak de gebeurtenis bespreekbaar, vraag voor hulp voor de crisis.