Wat is het
Bij PTSS komt het vaak voordat personen uit het “niets” oververmoeid zijn. Vaak heeft dit te maken met de gedachten, stress en andere signalen die te maken hebben met PTSS. Deze lopen niet in een mooie balans maar schommelen heel de dag met pieken en dalen. Vaak is het niet uit het “niets” het is een opstapeling van gevoelens, emoties, gedachten die ervoor zorgen dat het veel energie kost.
In deze periode hebben personen meer last van het moeilijk verwerken van het nieuws, situatie of het in orde brengen van een goede dagbalans. Hierdoor kan een persoon meer last krijgen van een schuldgevoel, zich schamen of minder goed concentreren. Personen met mentale problematiek hebben vaak in deze periode extra veel last van de signalen, de signalen die ze normaal hebben met de heftigheid van nu erbij.
Deze periode is een aanslag op de gezondheid voor veel personen en vraagt het uiterste van het lichaam en van het vermogen. Er moet ondanks de situatie worden doorgegaan en vooruitgang worden geboekt. De situatie vraagt voor veel personen het aller uiterste van het lichaam waardoor het lichaam steeds sneller onder hoogspanning staat en steeds sneller vermoeid raakt. De personen gaan door en door pas wanneer het weer rustiger is, moet de periode van drukte, onzekerheid en stress nog worden verwerkt een persoon moet nog bijkomen van alles, dit vraagt erg veel van het lichaam en het mentaal vermogen, hierdoor is een persoon vaak meer vermoeid.
Door de vele druk in het hoofd is een persoon snel vermoeid, de gedachten kunnen als gedachten stromen door het hoofd gaan waardoor het veel energie kost voor een persoon. De druk in het hoofd kan zorgen dat een persoon meer last krijgt van hoofdpijnen. Een persoon kan denken dat het uit het niets meer vermoeid is, vaak als de persoon beter nadenkt komt het er achter dat de oorzaak te maken heeft met zorgen of oplopende signalen, het is een drukke tijd, veel onzekerheid.
Meer vermoeid kan komen door minder bewegen, door meer te gaan zitten. Door het minder bewegen, krijgt u minder energie dingen te ondernemen of aan te pakken. Door meer te bewegen blijft u fit en actief. Actief zijn is nodig om signalen meer in een balans te kunnen houden. Meer vermoeid kan liggen aan lichamelijke klachten wanneer een persoon meer griep heeft kan het meer vermoeid zijn omdat het moet uitzieken. De vermoeidheid trek weer bij als de griep weg is. Het kan liggen aan benauwdheid als een persoon lang benauwd is kost dit veel energie.
Door de oplopende stress en gedachten is er minder energie, hierdoor lukt het minder goed om nog dingen te doen op een dag of om afleiding te zoeken, hierdoor kunnen signalen meer oplopen. Een persoon raakt uitgeput wanneer het regelmatig hoge stress heeft. Door een wisselend slaappatroon is er vaak niet voldoende rust waardoor een persoon niet meer bij komt, of de batterij weer volledig kan oplaten. Buien kunnen door elkaar lopen met gedachten, stress, gevoel, emoties, dit put vaak uit. Hoe meer buien een persoon heeft, hoe meer de batterij leeg gaat en minder goed oplaad. Soms kan het een keuze zijn om meer in de avond of nacht te gaan leven. Dit heeft veelal te maken dat er in de nacht minder prikkels zijn, het stil en de persoon hier meer van uit kan gaan. Het is dan rustiger voor de persoon als overdag.
Het is een dreiging van gevaar waarvan uw lichaam en hersenen zich constant bewust van zijn. Hierdoor ervaart een persoon meer prikkels en drukte dan anders. Tegelijkertijd zit u in “limbo”, in de wachtkamer tot het gevaar geweken is…. Het wachten of afwachten duurt vaak lang, er is geduld nodig, dit geeft vaak ook veel stress onrust en zorgt voor meer vermoeidheid. Het gehele gebeuren zorgt voor een verstoring van de balans. De balans is vaak nog niet optimaal waardoor er nog geen vaste “nieuw” dagelijkse dagstructuur is. Tot het een nieuwe gewoonte is heeft een persoon hier vaak nog moeite mee wat meer zorgen maakt, het niet lukt, of opgeven makkelijker is.
In deze periode waarin van alles gebeurt is het vaak lastig om geconcentreerd te blijven en te focussen op zaken die moeten. De invloed van de media zorgt ervoor dat er meer gedachten zijn dan anders. Een persoon heeft in deze tijd meer last van een vol hoofd en meer moeite met het loslaten van alles wat met de situatie te maken heeft.
Personen zijn van een gewone normale situatie veranderd in meer thuis, meer alleen en aangewezen op de zelfredzaamheid. Voor veel personen is het zwaar gevallen dat het sociale contact minder was dan normaal en hebben veel moeite met het niet fysiek aanraken. Deze problematiek kan voor mentale problematiek zorgen. Het is een ongewone situatie tegen de siuatie valt niet fysiek te vechten of echt weerstand te bieden. Een persoon is overgeleverd aan de situatie en moet hiermee leren omgaan en het beste ervan maken.
Er is nog steeds veel nieuw en nieuws over het onderwerp, veel onduidelijkheid en het geeft nog steeds veel zorgen. Het is onduidelijk hoe het volgende week of volgende maand gaat en wanneer het is afgelopen. Het geeft veel onzekerheid wat weer voor stress en onrust kan zorgen. Het nieuws komt als een soort van bom in het het hoofd en wil niet meer loslaten. Het zijn vastzittende gedachten die u steeds via van alles herinneren aan de situatie of gedachten geven hieraan. Het nieuws van de eerste tijd was heftig, nieuw, vreemd, niet eerder geweest, omdat dit achter elkaar doorging is er nog niet echt de tijd geweest om het rustig te verwerken en het een plekje te geven.Het negatieve nieuws overstemd het andere nieuws. het nieuws over de situatie word meer opgeslagen omdat er meer over wat gelezen of gehoord, hierdoor worden minder positieve dingen opgeslagen, of moeilijker te herinneren.
Het wennen aan de situatie zorgt er vaak voor dat een persoon een oude gewoonte moet afleren en tegelijk een nieuwe moet aanleren. Door dat dit enige tijd is doorgegaan is heeft de persoon lange tijd in stress gezeten, doe ik het wel goed, wat als?
Gevolgen
Door overdag te slapen is de kans groot dat een persoon in de nacht wakker is. Hierdoor veranderd vaak het dag nachtritme, omdat de persoon vroeg in de morgen in slaap valt duurt het vaak een paar dagen voor de persoon op het oude ritme is. Door de vele schommelingen is het moeilijk en niet voorspelbaar hoe een dag gaat verlopen. Deze kan zo anders zijn wanneer vermoeidheid toeslaat of een persoon getriggerd word.
Doodmoe is vaak een tekenen van een slaap te kort, een persoon slaapt minder of minder diep waardoor het onvoldoende rust heeft gekregen om bij te komen. Er te veel is gebeurt, het niet is verwerkt, dat een persoon zich onbewust meer zorgen maakt, dat er dingen niet lekker lopen. Het moe zijn kan zorgen voor meer prikkelbaar. Wanneer een tekort niet stopt kan er slaapproblematiek ontstaan.
Doodmoe kan betekenen dat er mentale problematiek is, dat een persoon meer signalen ervaart op een dag, een persoon meer depressieve klachten heeft, een persoon meer futloos is, het kan ervoor zorgen dat een persoon meer mentale problematiek oploopt. Doodmoe kan komen omdat een persoon meer gaat zitten, hierdoor meer gaat nadenken, hierdoor meer gaat piekeren, hierdoor kan een persoon meer gedachten stromen krijgen. De persoon blijft zitten waardoor het denkpatroon niet word doorbroken.
Personen met mentale problematiek hebben vaak meer moeite met het verwerken en loslaten van nieuws of gebeurtenissen, waardoor het nieuws vaak meer binnenkomt, er langer over word nagedacht, het een dag kan beïnvloeden. In deze periode piekeren en malen deze personen vaker en zijn de zorgen hierom heen vaak de “normale” zorgen + nieuws zorgen wat zorgen extra vergroot. Waardoor er meer negatieve gedachten kunnen opspelen.
Gedachten blijven meer hangen in het hoofd en zorgen ze voor meer problematiek bij het inslapen of relaxt een dag door komen. De gedachten zijn moeilijk te sturen of af te leiden waardoor er minder concentratie is. In deze periode is het geheugen vaak ook minder en word er meer vergeten. Het lichaam blijft staan in een hyper alert stand, het is gefocust en heeft angst of spanning voor wat komen gaat. Een persoon moet hierop alert zijn om niet te gevoelig te worden voor nieuws of dat de situatie niet dagelijks overprikkeld.
De situatie word vaak verergerd door berichten in de media of op sociaal media. De # blijven vaak een gehele dag trending waardoor er steeds een link is met de situatie. In de media gaat het vaak nergens anders meer over dan het onderwerp, hierdoor is het negeren of ontwijken van het nieuws vaak niet meer mogelijk. Het nieuws zorgt nog steeds voor veel stress en onduidelijkheid waardoor een persoon meer kan gaan piekeren, malen of gedachten vastzittende gedachten kunnen worden.
Overspannen word een persoon vaak door de hoeveelheid nieuws, de druk, de onzekerheid, de situatie. Omdat dit voor langere tijd aanhoud kan een persoon hiervan een burn-out oplopen. Door de spanning raakt een persoon vast in zich zelf door stress, gedachten en energie. Angst om ziek te worden of een ander te besmetten of zorgen die er zijn om een naasten. Dit verstoord vaak het dagelijkse ritme van de persoon. Een persoon gaat van onder prikkeling (niet veel te doen) naar overprikkeling (stress en drukte nieuws of gebeurtenis) en schommelt zo op en neer.
Door de huis isolement en door minder contacten, slechter slapen kan een persoon meer somber zijn en meer kans lopen op een depressie.
Plan
Blijf 1 dag op tot de avond probeer het vol te houden tot 22.00 uur. Wanneer u vaker in de ochtend gaat slapen blijft het patroon van in de nacht leven. Door 1 dag dit uit te stellen (uitstelgedrag) en 1 dag wakker te blijven gaat u in de nacht weer slapen waardoor u in de ochtend weer opstaat en het patroon weer opnieuw kan starten.
Het is een normaal dat het in deze periode allemaal niet zo loopt als het was. Hiervoor hoeft u zich niet schuldig te voelen of te schamen, veel personen hebben moeite met deze situatie en u staat hierin niet alleen. Het zou raar zijn als een persoon op dit moment top prestaties kan leveren of zich volledig kan concentreren op het werk. Hoe minder een persoon heeft verwerkt of kan los laten, hoe meer de gedachten vasthoud, hoe meer last een persoon ervan heeft, hoe meer vermoeid het maakt op de dag of hoe meer slaapproblematiek er is.
Het is belangrijk de oorzaak te weten waarom u zoek moe bent? Heeft het een oorzaak van lichamelijke klachten zoals de ziekte van Pfeiffer of is het vermoeidheid door een drukke periode? De oorzaak is belangrijk voor een goede aanpak. Leer te kijken naar vorige momenten. Zoek de reden van vermoeidheid op en vraag hulp bij een huisarts om het uit te sluiten dat het mentaal is en niet lichamelijk.
Probeer zoveel mogelijk vaste tijden aan te houden van rusten en slapen. Houd u zoveel veel mogelijk aan de vaste tijden en plan alleen een middagdutje, meestal kunt u dan wel slapen in de nacht. Blijf overdag wakker tot minimaal 22.00. Houd zoveel mogelijk een vast dagstructuur aan. Het is verleidelijk om te gaan liggen, het moet 1 dag kunnen minder te doen, er kunnen vele redenen zijn. Het is belangrijk om een ritme aan te houden van opstaan en slapen. Hoe meer u de balans kunt terug vinden hoe meer rust u weer krijgt en minder vermoeid u bent.
Wees actief overdag zodat u op tijd gaat slapen uit vermoeidheid. Start met sporten en actief bewegen waardoor signalen meer kunnen afnemen, door het bewegen ook al voelt het lichaam moe aan kunt u meer energie krijgen en gemotiveerd worden stappen te zetten. Schrijf gedachten zoveel mogelijk op in een dagboek die u bezig houden. Door de gedachten op te schrijven leegt u meer u hoofd. Hoe meer leeg het hoofd is hoe meer rust u ervaart hoe beter u kunt slapen. Start met het dagelijks oefenen van een ademhalingsoefening voor het slapen gaan. Praat over de reden/oorzaak waarom de nachtrust minder is, of waarom u meer vermoeid bent overdag of vroeg in de avond? Houd hiervoor dagelijks een schema bij voor een duidelijk en goed beeld van uw slaappatroon.
Zorg goed voor u zelf en wees lief voor u zelf, probeer zoveel mogelijk leuke afleiding te gaan zoeken en te genieten van de kleine dingen. Plan voor een dag, met kleine korte simpele doelen, om het overzicht zoveel mogelijk te behouden. Laat lange termijn doelen of plannen even voor wat het is. Na deze periode heeft u tijd genoeg voor. Zorg voor voldoende rust momenten en momenten van relaxen het is belangrijk om dagelijks goed te ontladen in een yoga oefening, in sport of bewegen. Praat over zaken die u bezig houden, krop ze niet op maar maak ze bespreekbaar. Neem even een nieuws stop voor een week, wanneer het rustiger is is er vaak ook minder nieuws en makkelijker een pauze in te lassen om alles weer op een rijtje te zetten en u zelf meer te motiveren om een nieuwe periode aan te kunnen