Wat is het

December zit vol met verrassingen, onverwacht bezoek, sociale verwachtingen, drukte, versieringen, muziek en harde onverwachte knallen. In de maanden voor kerst en oud en nieuw word er al veel vuurwerk afgestoken, hierdoor heeft een persoon al meer spanning, vuurwerk is een trigger van een persoon met PTSS. Onverwachte bezoeken kunnen zorgen voor meer spanning en druk, geen rust kunnen ervaren omdat het onverwachts is, het kan zo nog een keer zijn, onverwacht is vaak een trigger. De verlichting die knippert of heel fel is kan een trigger zijn.

Voor veel personen is de decembermaand een leuke en gezellige maand. Voor personen met mentale problematiek is het vaak minder leuk omdat ze vaak eenzaam zijn. In de decembermaand heeft een persoon met PTSS meer last van hoge signalen, meer maalgedachten en kan een persoon meer gaan vermijden. Een persoon met PTSS kan een trauma hebben opgelopen tijdens de feestdagen, hierdoor word een persoon elke kerst hieraan herinnerd. Bij een persoon met een trauma met of rond kerstmis is het een zeer nare tijd, wat elk jaar terug komt. Een persoon met PTSS kan getriggerd raken van alles rondom kerstmis.

Een persoon kan zich veel meer zorgen maken in de maand december, over hoe het jaar is verlopen, wat er is gebeurt, maar ook aan dingen die minder leuk waren en hebben gezorgd voor een trauma, dit kan zijn door een naasten waardoor deze tijd erg zwaar is voor de persoon. Een persoon kan in het dagelijks leven er minder last van hebben, maar in de maand december is het vaak anders en komen gedachten meer op en houden meer bezig. Voor iemand met PTSS kunnen dit traumatische kerstzorgen zijn.

Herkennen

Alertheid

door de drukte is een persoon meer alert op de omgeving, er zijn veel personen en het roept herinneringen op aan vroeger. Hierdoor kan het zien van mensen met veel aankopen zorgen voor huilbuien. Omdat het druk is heeft een persoon minder rust in een winkel, hierdoor is de kans op hoge alertheid groot. De alertheid kan zorgen dat een persoon meer gaat scannen in deze periode om zichzelf meer gerust te stellen dat het goed is en veilig is. Het kan zijn dat de persoon aan de deur komt, dit geeft een zeer naar gevoel. De persoon moet steeds op zijn hoede zijn waardoor het minder actief is op de dag, omdat de persoon meer scant dan bezig is met activiteiten.

Concentreren slecht.

Hoe meer zorgen een persoon zich maakt hoe meer een persoon een vol hoofd krijgt, hierdoor kan een persoon zich veel moeilijker concentreren dan anders. De trauma gedachten houden de persoon bezig.

Herbeleven van de gebeurtenissen, nachtmerries.

Wanneer een persoon een trauma heeft opgelopen door familie heeft de persoon herbelevingen van deze momenten in december zijn deze meer aanwezig, dit kunnen herbelevingen zijn. Met kerst maakt elk persoon zich meer zorgen of overdenkt alles. Ook familiebanden komen hierbij kijken. Dit kan een extra gevoel van machteloosheid geven en trauma gedachten oproepen. Wanneer een persoon een nare gebeurtenis heeft met familie kan dit in deze periode zorgen voor meer herbelevingen aan de familie en de gebeurtenis, dit kunnen ook nachtmerries zijn.

Het denken over de gebeurtenissen roept vaak meer gedachten op, deze kunnen gelinkt zijn aan andere momenten die al dan niet met het trauma te maken hebben. Het kunnen gedachten stromen worden die een persoon de gehele maand kunnen bezig houden. Deze stromen kunnen zijn met gewone gedachten aan, maar kunnen ook alle een deel van het trauma bevatten.

Prikkelbaar

zijn door de extra drukte in winkels, alles wat nog geregeld moet worden, door het slecht slapen en zorgen. Een persoon is in december meer prikkelbaar omdat de persoon zich meer zorgen maakt dan anders, meer overdenkt en herhalend denkt. Met kerst en versiering hebben personen veel prikkels deze zorgt voor hoge signalen. Voor een persoon is het vaak beter zo min mogelijk versiering neer te zetten. Ook dingen die knipper geven een trigger waardoor een persoon meer herbelevingen kan krijgen. De kerstzorgen kunnen een persoon een gehele dag bezig houden, hierdoor word een persoon steeds meer getriggerd op een dag waardoor het voor de kerstdagen veel meer prikkelbaar is als anders. De persoon ervaart in deze periode minder rust.

De decembermaand zit vol met dingen hierdoor kan het al snel te veel zijn voor een persoon door een te volle planning, de persoon kan meer rust ervaren in het hoofd. Het is voor een persoon soms lastiger alle informatie te verwerken en los te laten. Met PTSS piekert een persoon meer waardoor het al snel tot gedachtestromen kan lijden.

Schuldgevoel

kan voor een persoon vergroten als het niet kan komen naar het kerstdiner door ptss klachten. De persoon heeft slecht geslapen de dagen ervoor en veel nachtmerries gehad waardoor de persoon erg moe is. De persoon ervaart te veel stress of heeft een herbeleving waardoor het niet kan komen. Het wel of niet kunnen komen is afhankelijk hoe de week ervoor verliep. Een schuldgevoel kan komen wanneer een persoon niet kan geloven dat die niet de dader is. Hierover kan een persoon zich met de feestdagen zich meer zorgen maken. De persoon wil graag iets gaan doen maar het schuldgevoel is groter waardoor het niet lukt.

Slapen slecht.

Van kerstzorgen kan een persoon vaak minder goed slapen. De zorgen houden een persoon bezig waardoor het maal gedachten heeft of gaat piekeren, hierdoor kan een persoon minder goed inslapen of door slapen.

Snel en hevig schrikken.

De kerstzorgen kunnen het gevoel geven dat er visite komt. Wanneer er word aangebeld, en de persoon is in de kerstzorgen gedachten, kan de deurbel heel anders klinken, een persoon kan heel heftig schikken en dit kan angst oproepen van de kerstzorgen.

Spanning en onrust

door kerststress of kerst inkopen. De persoon ervaart de stress en spanning bovenop de normale stress die er al is. In de Decembermaand ervaart een persoon meer spanning en piekert het meer dan anders. Voor personen met PTSS is kerstmis anders dan voor andere, hoe kerst is voor een persoon is voor elke persoon anders en heeft veel te maken met het trauma dat is opgelopen en hoeveel last een persoon ervan heeft. kerstactiviteiten zoals uit eten gaan, naar het pretpark of leuke dingen doen, geeft vaak al erg veel prikkels aan de persoon. De persoon is hooggevoelig voor geluiden, waardoor het met kerst net te veel kan zijn door een activiteit te gaan doen.

De spanning van de feestdagen komt vaak door dingen die in het jaar zijn gebeurt, die minder goed zijn gegaan en door de stress voor inkopen en de dagen zelf. Bij iemand met PTSS kan de spanning veel hoger zijn dan anders, het is veel drukker in de winkels, de persoon maakt zich meer zorgen over alleen met kerstmis of hoe te regelen van een bezoek en als het maar goed gaat.

De spanning komt vaak omdat een persoon alleen is door de PTSS, de persoon heeft geen contacten. In de maand december word alles overdacht van het gehele jaar ook de contacten en hoe dit is gelopen, dit kan zorgen voor veel meer gedachten dan anders. Met de feestdagen heeft een persoon vaak geen begeleiding, hierdoor is de persoon in de week van kerst vaak alleen, dit kan zorgen voor meer spanning.

Triggers

van de kerstmis kunnen zijn trigger woorden zoals familie, samen, leuke dingen doen. Vaak heeft de persoon niet het gevoel dat iets leuk is of gezellig. Een trigger kan zijn kerstmuziek, een kerstboom, kerstkaart, plezier zien. Door alle drukte, muziek, versieringen kan een persoon getriggerd raken en al snel overprikkeld. Een trigger zou kunnen zijn tv programma’s met veel versiering of waar gepraat over kerst, de kerstliedjes op de radio.

De kerstboodschappen geeft ieder persoon stress, voor een persoon met PTSS komt dit bovenop de stress die de persoon al dagelijks heeft. In het kopen, drukte kunnen veel triggers zitten. Door de kerstzorgen kan een persoon meer woord triggers krijgen, woorden die te maken hebben met kerst zoals samen zijn, gezelligheid, deze woorden kunnen zorgen voor meer verdriet of meer stress. Het kan ook meer gedachten oproepen waardoor een persoon meer een vol hoofd krijgt. Kerstliedjes kunnen een persoon herinneren aan kerst, dit kan zorgen voor een link naar familie, dat gelinkt is aan een trauma.

Kerstliedjes roepen allerlei gedachten op. Deze zijn vaak al te horen aan het begin van de maand, aan het begint gaat het vaak nog en zijn het leuke liedjes en zijn gedachten makkelijker te stoppen, hoe meer kerst het word hoe meer gedachten de liedjes kunnen oproepen en hoe moeilijker het kan zijn de gedachten te stoppen of veranderen. De liedjes kunnen meer trauma gedachten oproepen en kunnen zo meer herbelevingen geven.

Vermijden.

Een persoon kan meer gaan vermijden om minder triggers te ervaren, om meer rust te hebben en om meer na te denken over kerstmis. Wanneer een persoon alleen is, en het heeft een trauma door familie, wilt het minder naar buiten in december, Door de kerstzorgen kan een persoon meer plekken en personen gaan vermijden waardoor een persoon rond de feestdagen niet op nauwelijks buiten komt en zeer weinig mensen spreekt. De zorgen kunnen een persoon de gedachten, gedrag en gevoel veranderen, een persoon kan angstig worden van de kerstzorgen.

Wantrouwen.

Wanneer een persoon een trauma heeft opgelopen tijdens de feestdagen, word de persoon hier elke jaar aan herinnerd. De persoon kan al meer gedachten krijgen in november, omdat de feestdagen er aankomen. Hierdoor kan een persoon een hekel krijgen aan kerst en persoon meer wantrouwen in de tijd voor kerst dan in de rest van het jaar. Dit kan gevolgen hebben voor december en januari of rondom de kerstdagen.

Behandelen

Het is belangrijk te weten waar de zorgen voor kerst bij u vandaan komen en wat u hieraan kunt doen. Het kijken naar een vorige kerst kan hierbij helpen om een patroon te ontdekken van zorgen die u zich eigenlijk elk jaar maakt. Wat zijn dingen die de zorgen kunnen wegnemen? Het kan helpen een planning te maken met alles wat in u opkomt en te kijken wat de mogelijkheden zijn deze tot het minimale te beperken.

Aan de signalen die extra worden ervaren valt vaak weinig te doen. Het heeft te maken met veel plannen en duidelijkheid geven aan u zelf. Door er een overzicht van te maken en dit uit te voeren geeft het de meeste rust. Tijdens de kerst zijn er geen hulpverleners van ambulant aanwezig, hierdoor is er eigenlijk geen hulp behalve de crisisdienst. Voor een persoon is er dan geen mogelijkheid voor een gesprek alleen via hulplijn, dit zijn vreemde personen waar een persoon niet snel iets over het trauma of herbeleving verteld.

Hoe kerst is voor iemand met PTSS is afhankelijk of de persoon naasten en steunfiguren heeft of niet. Als de persoon kan rekenen op een ander die kan bijspringen of kan helpen is er een andere aanpak dan wanneer de persoon geen naasten heeft en meer eenzaam is in deze tijd met meer kans op een depressie. Maak afspraken die u kunnen helpen om de dag door te komen bij het diner, het bezoek en wat u gaat doen. Maak het duidelijk voor de mensen waar u naar toegaat, hierdoor is er meer begrip voor de situatie en kunt u voorkomen dat er minder triggers zijn.

Aan kerstzorgen word vanuit de mentale gezondheidszorg weinig tot geen aandacht besteed. Tijdens de feestdagen is een persoon afhankelijk van de crisisdienst en de eigen begeleiders van ambulant werken niet in deze dagen. Met de feestdagen komt het erop neer dat een persoon alleen terecht kan bij naasten om te voorkomen dat het een crisis word, voor het hulp kan krijgen.

Omdat de kerstzorgen vaak alleen in 1 maand zijn is er in de rest van het jaar vaak weinig tot geen aandacht voor, om het te verbeteren of aan te pakken. Hierdoor moet een persoon elk jaar zelf een oplossing bedenken en het trauma verwerken om het meer los te laten in de hoop dat de feestdagen beter gaan.

Een familie diner kan een persoon heen gaan en zichzelf groot houden, het is geweest en het kan ook anders in het contact. Een persoon kan zich al lange tijd zorgen maken over wat er kan gebeuren, vaak voelt het voor een persoon dan ook niet goed en veilig te komen. Het doen als of er niks is gebeurt geeft irritatie bij de persoon, het is geen onderwerp om te bespreken met kerst. Hierdoor vreet een persoon zich op waardoor het er thuis veel last van kan hebben.

Naast de gewone normale kerstzorgen kan een persoon ook traumatische kerstzorgen hebben met zeer negatieve gevolgen voor en rondom de feestdagen. Het is belangrijk de tijd goed te plannen en te weten hoe u met de zorgen overweg kunt gaan.

Gevolgen

Met kerst heeft een persoon meer last van spanningen en drukte, hierdoor kunnen signalen meer gaan schommelen en kan een persoon eerder in een bui terecht komen. De persoon kan meer druk ervaren in het lichaam omdat de spanning te hoog oploopt en overprikkeld raken. Hierdoor kan een persoon meer last krijgen van pijnklachten.

Wanneer er weinig is gepland is het minder voorspelbaar voor de persoon en kan het onduidelijk zijn, hierdoor kan een persoon gaan nadenken over de gevolgen die zouden kunnen gaan gebeuren. De persoon kan hierdoor meer gaan piekeren. Hierdoor kan er voor de persoon veel spanning zijn om naar het bezoek te komen.

Tijdens de feestdagen heeft een persoon extra triggers, de gehele maand is het meer druk in de winkel, word er meer gehaast en zijn er vele reclame over kerst, kerstliedjes op de radio. Het is bijna niet mogelijk het te ontlopen of het niet mee te krijgen. Hierdoor kan het een oplopende trigger zijn, aan het begin van de maand krijgt u iets meer last en aan het eind van de maand veel meer.

Het piekeren en malen zorgt ervoor dat trauma gedachten meer kans hebben om aanwezig te zijn en dat veel meer dingen worden overdacht. Het trauma word aan veel andere gebeurtenissen gelinkt. Die niet perse met kerst te maken hebben maar wel met de persoon of een gebeurtenis. Door de drukte komt een persoon minder buiten of zo minimaal mogelijk. Hierdoor beperkt een persoon zichzelf ik de mogelijkheden die er zijn. De persoon wilt geen hoge signalen, maar vermijd naar buiten gaan, in beide gevallen is het niet goed, de persoon gaat meer vermijden.

In de periode voor kerst is het moeilijker om rust te vinden en te kunnen ontspannen, de gedachten houden meer bezig waardoor een persoon minder rust heeft. De signalen zijn bijna de gehele dag aanwezig waardoor een persoon hier een dag tegen moet vechten.Bij PTSS is depressie een signaal en komt in periode vaak voor. In december hebben veel personen een winter depressie, personen met PTSS hebben hier vaak meer last van als een gehele depressie of depressieve gevoelens. Een persoon voelt zich meer eenzaam en in de steek gelaten als de rest van het jaar.

Met kerst aan het diner is voor personen met PTSS erg stressvol, het samen eten kan stress geven en het samen zijn kan voor een persoon anders aanvoelen. Het kan zijn dat een persoon zich veel minder op zijn gemak voel aan een volle tafel. Het geeft het gevoel te willen vluchten.

• Spanning en onrust. Deze is vaak al extra hoog in de decembermaand bij iedereen. Een persoon met PTSS ervaart zo ie zo als veel stress en hoge signalen, de kerst en de kerstzorgen komen hier boven op. De persoon ervaart hierdoor hogere buien en kan sneller herbelevingen krijgen.
• Alertheid. De alertheid van het scannen kan ervoor zorgen dat een persoon meer waakzaam word op de omgeving, het minder veilig en goed voelt, dat een persoon hyper alert word en hierdoor meer word getriggerd op een dag.
• Wantrouwen. Kerst zorgen kunnen wanneer ze lang aanhouden zorgen voor gedachten stromen en negatieve gedachten. Deze kunnen in de loop van de maand oplopen of met een paar dagen voor kerst beginnen.
• Trigger. Alles wat met kerst te maken heeft kan een trigger zijn, hierdoor kan een persoon steeds minder goed tegen woorden, geuren of geluiden. Het herinnerd de persoon steeds aan iets naars of iets wat de persoon wel zou willen maar niet kan door PTSS. De trigger is vaker aanwezig waardoor een persoon veel meer is overprikkeld.
• Prikkelbaar zijn. Door de kerstzorgen is een persoon meer prikkelbaar, omdat een persoon meer triggers heeft is het meer prikkelbaar, omdat het een drukke periode is kan het zorgen dat een persoon geen rust mer krijgt op een dag en veel stemmingswisselingen heeft.Snel en hevig schrikken van dingen. Een persoon kan zich de hele maand extra veel zorgen maken over het vuurwerk wat al die tijd word afgestoken. Vuurwerk is voor de persoon een trigger. Hierdoor schik een persoon veel meer en ervaart veel meer angsten en stress.
• Slecht slapen.  De kerstzorgen houden een persoon wakker, een persoon heeft vaak minder dagstructuur en kan veel moeilijker de dag doorkomen. Het slechte slapen kan zorgen voor een slaaptekort waardoor een persoon veel minder bijkomt van de dag.
• Herbeleven van de gebeurtenissen, nachtmerries. De herbelevingen aan het trauma van familie, kan de gehele dag bezig houden, een persoon kan er veel meer krijgen dan anders. De herbelevingen geven veel angsten waardoor het een zeer nare kerst is met veel kerstzorgen.Vermijden.
• De angst kan zorgen voor meer vermijden, de geluiden die triggeren of voor de trigger van kerstversiering. Een persoon ervaart te veel prikkels en angsten om gewoon te winkelen of zich goed te voelen buiten. Dit kan zorgen dat een persoon zich steeds meer isoleert.

Plan

Wat zijn dingen die spanning geven? Waar maakt u zich zorgen over? Wat zijn mogelijkheden die u heeft dit te verminderen? Heeft u een signaleringsplan om op tijd te kunnen reageren en te weten wat u kunt doen om het te verlichten? Wanneer u een duidelijk beeld heeft van de spanning en hoe deze opkomt en wat het kan verergeren weet u ook wat u moet minderen deze dagen om overprikkeling te voorkomen.

Maak een plan hoe u de feestdagen zo rustig mogelijk kan doorkomen en wat u hiervoor nodig heeft. Hoe zou de ideale kerst eruit zien? Wat is hiervoor nodig? Wat zijn dingen die kunnen? Wat kunt u van te voren inkopen? Wat zijn activiteiten in huis om de spanning te verlichten? wat zijn dingen die kunnen als u op bezoek bent?

Zorg in de tijd rond de feestdagen en de decembermaand voor meer rust en ontspanning, probeer te slapen, zorg voor meer planning en duidelijkheid. Zorg dat alles is geregeld 2 weken voor kerst, zodat u kunt bijkomen van het regelen en meer rust heeft. Zorg dat zoveel mogelijk in huis is ruim op tijd en vermijd de winkels op het laatste moment. Vraag hulp om zelf meer rust te ervaren.

Vaak is er geen begrip voor de persoon met PTSS als een afspraak word afgezegd voor de gezondheid, een persoon moet niet zo flauw doen, een persoon doet er alles aan om te komen maar voelt zich te ziek. Kerst is vaak een minder leuke tijd die u al een jaar van te voren weet. het is belangrijk een planning te maken van boodschappen die nodig zijn en ruim op tijd te beginnen zodat u alleen de kleine dingen nog moet halen en kort in de winkel bent.

Zorg voor extra afleiding waar u langer mee bezig kunt zijn, maak er een kerst project van waar u minimaal 2 dagen aan kunt werken zoals een groot schilderij. Hierdoor vergeet u de kerst en vind u meer rust. Haal de spullen op tijd in huis en bewaar ze op een aparte plek, hierdoor heeft u iets om naar uit te kijken.

Geef duidelijk de grenzen aan wat voor u goed voelt en wat voor u lukt om te doen, hierdoor blijft een contact moment het rustigst en beleeft u er de meeste plezier aan. Blijf bij u besluit er is lang genoeg over nagedacht van te voren, voor u het besluit nam. Plan een moment in dat u tijd neemt voor uzelf. Een moment om echt de rust op te zoeken en even niks te doen, lekker met een bak chips op de bank tv kijken. Zorg dat het ontspannend is en dat dit ergens in de loop van de middag is om beter de avond aan te kunnen.

Let deze periode meer op de ademhaling en doe wat vaker een oefening om de ademhaling meer in balans te houden, hierdoor ervaart u minder stress en spanning en kan een dag beter verlopen. Probeer de kerstliedjes zoveel mogelijk te vermijden, deze roepen veel gedachten, gevoel en emoties op waardoor u zich meer eenzaam en ellendig gaat voelen. Hierdoor krijgt u hoge signalen en kunnen er meer herbelevingen zijn. Plan momenten van luisteren en niet te lang.

Vergelijk u niet met andere personen, denk aan uw eigen plan en wat voor u goed voelt, er zijn meerdere mogelijkheden om er een oke kerst van te maken. Let hierbij op vorige momenten van de kerst, wat ging er vorige jaar minder goed? Wat is er gebeurt? Wat zou u dit jaar anders doen? Wat zijn punten die verbetering nodig hebben? Had u alles op tijd gepland?

Houd het overzichtelijk en plan niet te veel in, het te veel doen op een dag breekt u op en het word er niet gezelliger van. Het kost meer tijd om tot rust te komen en het te verwerken. Kijk naar wat lukt en kan en plan een bezoek moment en geen dag bezoek. Het is belangrijk om de fase van een bui te kennen om er beter mee over weg te kunnen, wind storm tornado en orkaan geven aan wat de ernst is van de signalen en kunnen helpen met het direct zoeken van een oplossing die kan helpen.

Het is belangrijk om een pan te maken om de kerstzorgen zoveel mogelijk te kunnen parkeren door bijvoorbeeld afleiding zoeken mogelijk te maken en door op tijd in de stappen in de verschillende fase van wind storm tornado en orkaan. OP tijd afleiding zoeken zorgt ervoor dat u niet blijft zitten en meer gaat malen of piekeren.

Kijk terug naar vorige momenten, hoe ging het vorig jaar december en januari? Wat ging er niet goed, wat waren gedachten die bezig hielden? Wat heeft u toe gedaan om de gedachten te verminderen? Wat heeft u dit jaar nodig voor een rustige kerst? Wat zijn dingen die u anders zou doen dan vorig jaar? Het is belangrijk het elk jaar te bekijken en de oplossingen en mogelijkheden te bekijken en aan te passen voor een steeds betere kerst.

Schilder de kerstzorgen van u af, neem het grootste schildersdoek die u kunt vinden en maak er een schilderij van, het maakt niet uit of het lukt of niet, of u kunt schilderen of niet, het is het uiten van u emoties, gevoel en gedachten. Schrijf de gedachten die bezig houden zoveel mogelijk van u af in een dagboek, maak een apart positief dagboek om de positieve dingen die goed gaan op te schrijven, deze kunnen helpen in de kerstzorgen om u iets beter te voelen. Praat over de kerstzorgen en maak ze bespreekbaar. Door het op te kroppen kunnen kerstzorgen steeds negatiever worden, door het te bespreken zijn er kansen om het te verwerken en aan te pakken en mogelijkheden die u kunt uit proberen.

Zorg dat u een lijst heeft van mogelijkheden die u kunnen helpen met de kerstzorgen, zorg dat er ook punten opstaan wie u kunt vragen om hulp of waar u terecht kan. Wanneer u meer zorgen heeft is het belangrijk dat het kort en bondig op papier staat dat u er direct mee aan de slag kunt gaan. Vraag aan lotgenoten hoe zij dit elk jaar aanpakken.

Het is belangrijk om voldoende rust te nemen en te zorgen voor meer momenten rust op een dag, door het doen van ademhalingsoefening of door actief te gaan sporten. Hoe meer stress u eruit kunt sporten hoe meer rust het kan geven.