Wat is het

Nadenken over een onderwerp is anders dan het piekeren over hetzelfde. Piekeren is vastzittend en is geen einde aan, bij zaken die geen oplossing hebben of verwarrend zijn. Nadenken over een onderwerp is vaak voor een periode dat een persoon hier bewust voor kiest, piekeren is vaak minder bewust. Piekeren is veel gedachten achter elkaar vaak over 1 onderwerp, vaak zijn het zorgen die niet opgelost kunnen worden of waar nog geen einde aan komt. Piekeren en malende gedachten zijn vaak moeilijk te stoppen.

Een persoon moet zich bewust zijn van het feit dat het echt aan het piekeren is voor het de stap kan maken om afleiding zoeken of te gaan relaxen. Personen piekeren vaak over zaken die niet goed gaan, piekeren over positieve zaken is veel minder. Piekeren is een draaimolen van gedachten die keer op keer terugkomen, gedachten die in een cirkel gaan en geen einde hebben.

Herkennen

Piekeren heeft een opbouwende fase. Een week piekeren heeft iedereen door bijvoorbeeld zorgen of omdat het even tegen zit. Deze signalen verminderen vaak na de tijd van zelf. In de opbouw van piekeren tot problematisch piekeren zit meestal een lange tijd. Piekeren begint vaak bij het nadenken over een onderwerp.

Het onderwerp grijpt een persoon erg aan waardoor het er steeds vaker over gaat nadenken waardoor de gedachten vastzittende gedachten worden. De gedachten kunnen zijn bij heftig nieuws of aangrijpend nieuws. Pieker gedachten zijn vastzittende gedachten aan zaken die u vaak nog niet goed heeft verwerkt of waar problemen stand houden.

Positief piekeren is wanneer een persoon een doel stel die die wilt gaan behalen en hier over nadenkt om alle mogelijkheden te hebben overzien. De gedachten zorgen vaak voor een positief resultaat. Negatief piekeren gaat vaak over zorgen die een persoon zicht maakt over een situatie of gebeurtenissen, vaak zaken die nog niet geheel zijn verwerkt of zijn opgelost.

Personen die piekeren hebben vaak last van vastzittende spieren door de spanning in het lichaam en de stress. De persoon heeft meer last van hoofdpijnen. Door veel piekeren voelt een hoofd vaak vol aan en is het moeilijk om over iets anders na te denken. Bij problematisch piekeren kan een persoon dissociatie krijgen en de omgeving minder ervaren en een deel van het piekeren vergeten.

Piekeren heeft vaak een aanloop fase voor dat het piekeren is, de gedachten komen in een periode vaker op en zijn steeds meer aanwezig. De piekergedachten is dan moeilijk stop te zetten maar gaat vaak nog wel weg. Wanneer gedachten blijvend vaker opkomen word er gesproken van pieker gedachten. Piekeren is vaak niet van de een op de andere dag en begint meestal met in 1 week vaker gedachten, de week er na komen de gedachten vaker op dan de week ervoor.

Gevolgen

Piekeren kan problematisch worden wanneer een persoon niet weet te handelen in de gedachten en deze niet kan stopzetten of verminderen. De gedachten houden aan en kunnen een persoon een hele dag bezig houden. De gedachten kunnen gaan over 1 onderwerp of onderwerpen die aan elkaar gelinkt zijn waardoor het 1 lang verhaal word. De persoon heeft vaak minder in de gaten dat de gedachten er al zolang zijn.

Personen met PTSS hebben vaak piekergedachten over een trauma, deze gedachten kunnen ervoor zorgen dat er meer herbelevingen zijn op een dag, de piekergedachten word dan problematisch. Piekeren word problematisch wanneer het het dagelijkse leven gaat beïnvloeden en de persoon steeds meer last krijgt van signalen van de gedachten zoals stress onrust of spierpijn klachten.

Piekeren word problematisch wanneer een persoon elke dag piekert en de gedachten vast zitten gedachten worden. De piekergedachten kunnen overgaan in gedachten die meer malend zijn, herhalend. De gedachten zorgen ervoor dat een persoon minder goed kan functioneren in de samenleving. De gedachten beïnvloeden de persoon in gedachten, gevoel, emoties en gedrag. Het bepaald vaak wat een persoon gaat doen of kan doen. Van het piekeren kan een persoon een piekerstoornis oplopen.

Lichamelijke klachten

Een persoon kan van piekergedachten veel lichamelijke klachten krijgen veel als worden deze veroorzaakt door de stress en de onrust zoals meer hoofdpijn, hoge bloeddruk, vermoeidheid, vast zitten de spieren, spierpijnen. Wanneer piekeren aanhoud kunnen de signalen chronisch worden. Piekergedachten die meer dan 3 maanden aanhouden kunnen gevolgen hebben voor de mentale gezondheid en lichamelijke gezondheid van een persoon. personen die 6 maanden worden beïnvloed door de piekergedachten elke dag hebben last van problematisch piekeren

Piekergedachten geven vaak veel stress en onrust en zorgen ervoor dat een persoon vaak moeilijker inslaapt of doorslaapt. Een persoon krijgt hierdoor meer last van slaapproblematiek. De stress kan invloed hebben op het eet patroon waardoor een persoon minder gaat eten of juist meer gaat eten. De persoon is vaak vermoeid door de stress, gedachten en door het minder goed slapen. Een persoon kan van het piekeren meer angstig zijn, sneller schikken of meer paniek hebben dan normaal.

Mentale problematiek

Van piekergedachten kan een persoon depressief worden, vaak omdat er geen oplossingen of mogelijkheden zijn het sneller op te lossen. De gedachten maken somber en down en de persoon heeft een grote kans op een depressie. Door het piekeren voelt een persoon zich vaak meer down en somber en heeft vaak minder zin dingen aan te pakken of op te pakken.

De piekergedachten houden voor een lange tijd aan waardoor het steeds meer negatievere gedachten kunnen zijn waarover een persoon nadenkt. Dit kan grote gevolgen hebben voor de persoon in negatief denken of suïcidale gedachten. De persoon kan in de loop van de tijd steeds negatiever gaan denken en hierdoor steeds minder gaan doen en alles minder belangrijk gaan vinden.

Veel denken zorgt voor mentale problematiek. De gedachten bij mentale problematiek zijn vaak de gehele dag aanwezig waardoor personen met mentale problematiek vaak meer last hebben van piekergedachten. Hoe erg het piekeren is heeft vaak te maken met de reden waarom u meer piekert, het kan zijn door schulden, of door mentale problematiek, dingen die niet lopen zoals verwacht. Hoe meer dingen het zijn, hoe meer problematisch het word in de gedachten.

Personen met mentale problematiek hebben vaak last van piekergedachten, de gedachten zorgen dat de stemming van een persoon veranderd waardoor een persoon vaker last heeft van stemmingswisselingen. Personen met een trauma hebben vaak herinneringen die malend door het hoofd gaan en dagelijks terugkeren.

Nachtrust

Personen die met regelmaat piekeren kunnen in de nacht vaak wakker liggen. Het piekeren kan komen door zorgen die een persoon zich maakt. In de nacht gaat de persoon erover nadenken en vind geen rust om te kunnen slapen. De gedachten houd de persoon bezig. De gedachten zorgen voor veel stress en onrust, waardoor een persoon gaat draaien in bed, om te proberen de slaap te vinden. De gedachten houden de persoon wakker.

Van al het draaien en piekeren heeft een persoon veel stress en word het bed een bron van stress. Hierdoor gaat er veel tijd voorbij met piekeren en draaien zonder dat er nachtrust is. Zo ontstaat een vicieuze cirkel: bed -> piekeren -> stress -> wakker liggen -> nog meer piekeren -> nog meer stress -> nog langer wakker liggen -> draaien in bed etc….

Vaak maakt het niet uit om hoe laat de persoon gaat slapen, zolang de gedachten er nog zijn en actief zijn kan de persoon niet slapen. Als de persoon rond 22.00 uur gaat liggen en probeert te gaan slapen, maar de gedachten zijn nog zo actief, word het meer stress. Wanneer een persoon rond 1 uur gaat slapen met veel minder gedachten kan het zijn dat een persoon gelijk in slaap valt. Hoe langer de persoon blijft liggen, hoe meer stress de persoon gaat krijgen, hoe sneller de gedachten gaan, hoe minder kans op nachtrust.

Alleen wanneer een persoon uit de cirkel kan komen kan een persoon weer de rust vinden. Een persoon kan pas slapen als het de rust heeft gevonden. Wanneer een persoon opstaat en even gaat zitten en wat te drinken neemt en het opnieuw probeert gaat het vaak beter, maar soms kan het piekeren ook weer terug komen. Hierdoor slaapt een persoon vaak veel minder goed en loopt al snel een slaap te kort op. De persoon kan er overdag veel last van hebben dat het in de nacht heeft gepiekerd, door meer stress overdag.

Voor piekergedachten zijn vaak geen therapie, er is medicatie die de gedachten kan verminderen of voor een betere nachtrust. Vaak word er door de mentale gezondheidszorg minder gelet op de gedachten van een persoon en de zorgen die een persoon maakt over herstel of het veranderen van meerdere soorten problematiek.

Plan

Piekeren onder controle krijgen is vaak van uitproberen wat helpt bij de gedachten die er zijn. Het gaat vaak verder als alleen de gedachten er is ook veel stress of onrust en het gevoel wat maakt of een oplossing helpt of niet. Soms heeft u een oplossing gevonden en blijkt het de volgende keer niet te werken, geef niet op en kijk een andere keer of het weer wel helpt, vaak is het nodig is een gewoonte te veranderen.Het is belangrijk de gedachten onder controle te krijgen en deze te stoppen.

Schrijf zoveel mogelijk piekergedachten van u af. Schrijf ze op in een dagboek en waarom het u zo bezig houd. Door het van u af te schrijven krijgt uw hoofd meer rust en kunt u het deels verwerken. Praat de piekergedachten zoveel mogelijk van u af en maak het onderwerp bespreekbaar, kijk naar mogelijkheden die er zijn om het probleem aan te pakken.

Pak de signalen aan waar u nu last van heeft, lees erover op het internet en kijk wat u al kunt doen om erger te voorkomen waar u op moet letten en wat hierin de mogelijkheden zijn. Bijvoorbeeld door het verminderen van stress door te gaan bewegen, muziek te luisteren, afleiding zoeken, relaxen. Schrijf op welke gedachten u nu bezig houden en waarom ze zo aanwezig zijn, maak hiervan een overzicht om te kijken of de gedachten vaker op komen. Wat betekenen piekergedachten voor u? Hoe voelt u zich? Wat zijn kenmerken hiervan? Start een onderzoek naar de gedachten en de oorzaak.

Stoppen

De gedachten stoppen gaat vaak pas definitief wanneer u het kunt loslaten, er niet meer over denk, het met rust laat. Accepteren dat het nu even zo is helpt vaak om piekergedachten te verminderen. Vaak is het even niet anders en moet het even zo zijn voor een periode. Door het te accepteren kunt u het vaak beter loslaten.

Stop het piekeren door afleiding te gaan zoeken op de momenten dat de gedachten meer worden, hiervoor is het belangrijk de fase van stress of gedachten te kennen zoals wind storm tornado en orkaan. Door op de juiste tijd de gedachten te stoppen kunt u deze verminderen waardoor het minder piekergedachten zijn op het moment. Maak een afleidingsschema met de 4 fase en voor elke fase 10 activiteiten die u kunt gaan doen wanneer de gedachten verergeren.

Om piekeren te stoppen is het belangrijk de gedachten goed te verwerken en het een plekje te geven zodat de gedachten u niet meer bezig houden. Hoe meer gedachten u heeft opgeruimd hoe meer rust u weer terug vind. Piekeren kan worden gestopt wanneer u gedachten kunt veranderen in positief piekeren over een doel die u wilt behalen of iets dat u gaat aanpakken of opzetten

Voorkom dat de piekergedachten over gaan in problematisch piekeren, de gedachten hebben veel gevolgen voor uw gezondheid, wees alert en pak het aan, wachten kost meer, dan het direct aanpakken. Probeer zo mindfulness te leven en te denken aan een gezonde levensstijl. Voorkomen is beter dan genezen. Piekergedachten voorkomen is door bezig te zijn de gedachten te verwerken en niet op te kroppen. De gedachten niet verder op te laten lopen dan nodig is en op tijd hulp vragen wanneer het moet.

Nachtrust

Wanneer u gaat slapen komen vaak de piekergedachten op zetten, vaak gaan deze over de zorgen die u heeft en dingen die niet zijn opgelost. Omdat u op dit moment meer vermoeid bent is het moeilijker de gedachten te stoppen waardoor u veel langer wakker ligt en moeilijker in slaap valt.

Met piekeren is het belangrijk om het om te draaien naar gedachten die meer rust geven, helpende gedachten, hoe meer rust u in het hoofd heeft door te denken aan leuke dingen, hoe meer rust u ervaart en hoe meer u het voor het moment met rust kan laten. Ga niet in de gedachten mee, hierdoor blijft u veel langer piekeren, probeer het te negeren.

Dagboek

Hoeveel heeft u gepiekerd vandaag? Het piekeren heeft een negatieve invloed op de dag, het zorgt ervoor dat u minder gaat doen en vaak een negatieve stemming heeft. Het is belangrijk te weten waar de piekergedachten over gaan en wat de oorzaak hiervan is om het te kunnen aanpakken en verwerken. Hoe meer u piekert, hoe meer mentale problematiek kan ontstaan.

Het is belangrijk dagelijks het dagboek in te vullen om een duidelijk beeld te krijgen van het piekeren van een dag of week. Het kan helpen om meer duidelijkheid te geven als u bijvoorbeeld een meer gaat piekeren en wat de oorzaak is. Vul de vragen dagelijks in.

Oorzaak

• Waar piekerde je over? Zijn er dingen gebeurt die hier mee te maken hebben?
• Zijn er gedachten die het piekeren veroorzaken, het herhalend over denken?
• Wat is de begin gedachten van het piekeren?

Gedachten

• Welke piekergedachten had u?
• Hoelang houden deze gedachten al aan? Komen de pieker gedachten vaker op? Hoe vaak piekert u hierover?
• Bent u meer negatief gaan denken door het piekeren?

Gedachten stromen

• Zorgt het piekeren voor meer gedachten of gedachten stromen, gedachten in snelheid door het hoofd? Hoe snel gingen de gedachten?
• Veranderd dit de fase in het signaleringsplan? In welke fase zat u en kwam u door het piekeren?
• Wat waren de gedachten die zorgde voor de druppel?

Invloed van piekeren

• Heeft het piekeren invloed op uw dag? Slaapt u minder goed? Eet u voldoende? Voelt u zich meer somber? Komt u minder buiten?
• Heeft u meer last van signalen van stress of angst bij PTSS?

Piekeren stoppen

• Was er iets dat je hielp om het piekeren te stoppen? Wat heeft u gedaan de gedachten te verminderen, veranderen, te stoppen? Is het voldoende gelukt?
• Wat zou u aan de oplossing veranderen om het meer effect te laten hebben?
• Wat heeft u gedaan om de gedachten te verminderen? Wat zijn dingen die voor u kunnen helpen? Ontspanning zoeken, afleiding zoeken, gedachten van u afschrijven, pieker kwartier? Heeft u gepraat over de zorgen?

Zelftest

Hoe meer vragen u met ja kunt beantwoorden hoe groter de kans is dat u gebeurtenissen heeft mee gemaakt die u niet heeft verwerkt, Vanaf 3 ja antwoorden is de kans op een piekeren groot. Voor de zelftest heeft u papier en een pen nodig.

1. Heeft u veel zorgen?
2. Zijn er gedachten nog niet verwerkt?
3. Maakt u veel mee of is er veel gebeurt?
4. Heeft u stress?
5. Ervaart u meer druk in het hoofd of hoofdpijnen?
6. Heeft u minder concentratie of onthoud u dingen minder goed?
7. Voelt het hoofd vol? (meer vergeten)
8. Heeft u gedachten stromen? (gedachten snel door het hoofd)
9. Zijn er dingen nog niet opgelost?
10. Heeft u terugkerende gedachten? (zelfde onderwerp of een heel verhaal, aan elkaar gelinkte gedachten)
11. Bent u meer vermoeid?
12. Moet u iets belangrijk doen binnenkort?
13. Veranderd het gevoel of emoties door de gedachten?
14. Blijven gedachten lang hangen?
15. Overdenkt u de gedachten vaak?
16. Zijn de gedachten moeilijk te stoppen?
17. Hebben de gedachten invloed op het dagelijks leven?
18. Heeft u hartkloppingen, zweten, benauwdheid, misselijkheid of het gevoel te stikken of verslikken?
19. Heeft u hoge of oplopende signalen?

Heeft u meer dan 3 vragen met ja beantwoord neem dan contact op met uw huisarts en maak de gebeurtenis bespreekbaar, vraag voor hulp voor het verwerken. Bel waar nodig met de hulplijnen die ervoor zijn

Tips

Er zijn een aantal tips en trucs die u kunt uitproberen voor u gaat slapen:

• Schrijf voor u gaat slapen alle zorgen en dingen die u nog moet doen op, zodat het uit u hoofd is. 
• Pak de zorgen die u heeft opgeschreven erbij tijdens u volgende piekerkwartier.
• Wees matig met alcohol en cafeïne. Cafeïne activeert u geest en van alcohol slaapt u onrustiger. 
• Kijk niet teveel op het beeldscherm van uw telefoon als u gaat slapen. Het blauwe licht houdt u wakker!
• Luister naar muziek die u rustig maakt en kalmeert. Gebruik geen ‘oortjes’  voor het slapen: die kunnen verstrikt raken als u in slaap valt.
• Let op uw ademhaling. Tel tot 3 terwijl u inademt en tot 3 terwijl u uitademt, u kunt ook uw spieren één voor één aanspannen en vervolgens ontspannen. Tel van 100 naar 0 in stappen van 3.
• Check of uw gordijnen genoeg licht tegenhouden en of uw bedlampje niet te fel is. Het lezen van een boek of het doen van een kruiswoordpuzzel leidt af van uw piekergedachten. 
• Doe een ontspanningsoefening en zorg voor voldoende beweging overdag, zorg voor een uitlaatklep in bijvoorbeeld sport

Het heeft geen zin om u druk te maken over dingen die u niet kunt veranderen.

Het druk maken over dingen zorgt vaak voor piekeren en maalgedachten hierdoor kunt u moeilijker slapen en kan er mentale problematiek ontstaan. Het is belangrijk om de dingen die zijn gebeurt een plekje te geven, het los te laten, het te verwerken. Zolang u zich druk maakt over de dingen die zijn gebeurt blijven de zorgen, blijft het gevoel en kunt u een vol hoofd krijgen waardoor u zich veel minder kan concentreren.

Dingen die niet te veranderen zijn en verkeerd zijn gelopen zijn erg moeilijk om los te laten, deze kunnen erg lang bezig houden. Bijvoorbeeld bij het oplopen van een trauma kan het soms jaren duren voor een persoon het heeft verwerkt. Het trauma kan niet worden teruggedraaid of worden veranderd, het is de persoon overkomen, de persoon moet een stap leren zetten om het trauma achter zich te kunnen laten en een stap naar voren te kunnen zetten voor de toekomst.

Veel zorgen die een persoon heeft zijn dingen die gebeuren op onverwachte momenten of dingen die staan te gebeuren. Vaak is het nog niet gebeurt maar de persoon denk meer in het val van het zou kunnen gebeuren. De gedachten kunnen een persoon een naar gevoel geven, dat er iets naars is voorgevallen en dat de gedachten nu naar een ander uiterste gaan kan zorgen voor meer gedachten stromen. De eerste gebeurtenis is nog niet verwerkt, waardoor gedachten sneller opkomen.

Het is belangrijk om stappen te blijven zetten bij een negatieve ervaring. Het kan niet meer worden veranderd hoe pijnlijk het ook is geweest. Maar door te blijven zitten met de gebeurtenis en niet de stap vooruit te kunnen zetten kan er meer problematiek opspelen. Het is pijnlijk, negatief geweest maar u heeft ook een toekomst, nog een heel leven voor u, hoe wilt u dit deel verder gaan leven, in positief of negatief? Hiervoor is het belangrijk om het pijnlijke stuk te laten behandelen en te werken aan de signalen die u ervaart en waar u tegen aan loopt.

Negatieve ervaringen horen bij het leven, dingen zijn niet te veranderen of te voorkomen, het is al gebeurt en het heeft nu invloed op uw dagelijks leven. Dingen die niet te veranderen zijn, kunnen door acceptatie veranderen, het is gebeurt, ik kan er niks aan doen, ik wil gaan starten met …. ik laat mij niet uit het veld slaan door deze gebeurtenis. Het kan motivatie geven, het kan helpen bij doorpakken op moeilijke momenten, het kan u een doel geven waaraan u kunt werken.

Zorg voor positieve ervaringen, dingen die goed voelen, schrijf op wat goed gaat, in een positief dagboek. Het boek kan helpen op moeilijke momenten net wat meer kracht of moed te krijgen om door te pakken. In het dagboek kunt u schrijven wat goed ging op een dag, foto’s plakken van leuke momenten, of zinnen schrijven die u kracht geven.