Wat is het

Door dat PTSS is ontstaan door een trauma, nare gebeurtenis, is het voor een andere persoon lastig om er mee om te gaan. Een persoon kan ik herbelevingen komen waardoor de persoon terug denkt aan de nare situatie. Het naarste stuk van een trauma word vaak als een film of afbeeldingen afgespeeld en lijkt of de persoon dit opnieuw beleeft. Het omgaan met een persoon in een relatie is vaak anders als met naasten. Naasten ziet een persoon minder dan in een relatie. In een relatie zijn meer dingen dan met naasten.

Een persoon met PTSS heeft last van trauma gedachten, dit zijn vastzittende gedachten die te maken hebben met de nare gebeurtenis. De gedachten kom te pas en te onpas opzetten waardoor er moeilijk controle over te houden is. Voor een partner kan het erg lastig zijn om om te gaan met een persoon met PTSS. De persoon heeft vaak veel stemmingswisselingen en hierdoor verandering van gedrag. Personen hebben vaak te maken met een schuldgevoel, hierdoor voelt een persoon zich minder zeker, een persoon kan hierdoor veel emoties hebben in een keer, een verdraaid gevoel of gedachten.

Personen gaan vaker dingen vermijden die ze voor het trauma leuk vonden om te doen, door het trauma vind is er minder vaak het gevoel van leuk, gezellig. Een persoon gaat minder naar uitgaansgelegenheden of naar een festival, voor een persoon is dit te druk, net als een dierentuin of attractiepark. Personen met PTSS hebben last van triggers, dit kunnen geuren of geluiden zijn. Door het geluid kan een persoon in de stress, onrust of angst schieten waardoor het lichaam onder directe spanning staat op topniveau.

Is is geen standaard manier om om te gaan met iemand met een PTSS. De ene persoon vind het fijn om even alleen te zijn de andere persoon wil graag een gesprek of activiteiten. Het is per persoon verschillend welke manier van omgang werkt voor de persoon. Een persoon met een PTSS heeft vaak een eigen handleiding. Het is belangrijk deze handleiding te kennen om het zo rustig mogelijk voor de persoon te houden.

Voor een partner kan het lastig zijn om samen te leven met een persoon met PTSS. Het is belangrijk oog te houden op uw eigen gezondheid en uw eigen leven. Het is fijn dat u wilt helpen en dat u dit samen wilt oplossen maar het mag niet ten kosten gaan van uw eigen gezondheid. Een persoon met PTSS heeft steun nodig van personen die eerlijk en open zijn en die de moeite nemen de persoon te begrijpen en te helpen in de vele situatie die PTSS met zich mee brengen.

Herkennen

Voorspelbaarheid is voor een persoon met PTSS belangrijk, zodat een persoon zich er op kan voorbereiden en er rekening mee houd. Een persoon houd niet van onverwachte dingen en kan hier erg door getriggerd raken. Ruimte is voor een persoon belangrijk om rust te vinden even alleen te kunnen zijn en ruimte om het verhaal te kunnen uiten aan een ander. het is belangrijk niet te veel te vragen, maar de persoon erover te laten vertellen.

De stemmingswisselingen kunnen zorgen voor hoge signalen en of buien, hierdoor verloopt de communicatie vaak minder goed en zijn er veel communicatie stoornissen. Een persoon vecht elke dag tegen de signalen en is hierdoor meer moe op een dag, de persoon slaapt slecht door piekeren en nachtmerries, de persoon wil graag met rust gelaten worden omdat dit het meest rustige is voor de persoon. Door andere word dit vaak niet begrepen of geaccepteerd.

Door de vele triggers die een persoon op een dag, door geluid, woorden of geuren kan een persoon een gehele dag hoog in de signalen zitten, herbelevingen hebben, hierdoor is het minder goed mogelijk om een gesprek te hebben. Een persoon met PTSS heeft dagelijks veel spanning en onrust in het lichaam, dit heeft te maken met de trauma gedachten die een persoon ervaart, die zorgen voor meer signalen die hoog zijn waardoor er geen grip op is. Een persoon heeft dagelijks herbelevingen waardoor de persoon zelden zichzelf is.

Een persoon wil het graag goed doen voor de andere, het voelt voor de persoon net zo min fijn om een afspraak af te zeggen wanneer de persoon zich erg ziek voelt, slecht heeft geslapen of weinig energie heeft. Een persoon weet hoe het moet maar het lukt op dat moment niet om het zo uit te voeren.

Onverwachtse momenten zijn een trigger voor een persoon met PTSS, de persoon heeft hierdoor veel minder controle over de signalen en deze kunnen in 1x zeer hoog oplopen, terwijl er voor een ander lijkt dat er niks gebeurt. Aan de buien kant lijkt het of de persoon rustig is of zit te dromen. PTSS signalen of gedrag kan worden behandeld met traumatherapie, het trauma is minder aanwezig waardoor er minder signalen opkomen. Maar een persoon is beschadigd waardoor de persoon eerst weer vertrouwen moet krijgen in een ander en zich er veilig bij kunnen voelen.

Niet elk persoon met PTSS ervaart dezelfde signalen en in dezelfde hoeveelheid. Het is afhankelijk van wat een persoon heeft meegemaakt, hoe aanwezig het is op een dag, wel of geen therapie en hoe goed de persoon er mee heeft leren omgaan. Naasten ervaren een PTSS heel anders als de persoon zelf en zullen het vaker hebben over boosheid of moeilijk contact te maken. De herbelevingen worden vaak minder begrepen omdat het al te lang is geleden en de persoon er geen last meer van kan hebben. Naasten kunnen niet zien wat een persoon ervaart op een dag, een persoon kan het uitleggen maar vaak is het vaag of vreemd en komt er niet de juiste reactie.

Een persoon met PTSS heeft een handleiding, voor elke persoon is het anders en elke persoon zal ook anders reageren. Wat voor de ene persoon wel werkt werkt averechts voor een andere persoon. Het is belangrijk om de handleiding te kennen en te begrijpen en ermee te kunnen handelen.

Signalen

Spanning en onrust.

Zorgen ervoor dat een persoon minder kan doen op een dag, een persoon vecht tegen signalen om het ergens leefbaar te maken of te krijgen. Hierdoor heeft een persoon minder behoefte aan contact momenten.

Alertheid en Trigger

Een persoon hoort de kleinste geluiden en kan hier van schrikken en in een bui komen, dit kan met een trigger van bijvoorbeeld een hard geluid zijn als vuurwerk of een deurbel. De alertheid zorgt dat de concentratie veel minder is. Hierdoor is een persoon vaak overprikkeld waardoor contact moeizaam verloopt of niet kan worden opgestart, het is geen onwil van de persoon.

Schuldgevoel.

Het schuldgevoel zorgt dat een persoon minder aan zichzelf denk en hierdoor meer dingen kan laten of minder belangrijk vind. Het is toch allemaal mijn schuld. Door het wantrouwen naar andere kan een persoon steeds minder contacten krijgen of hebben, de persoon kan een ander niet het gevoel van vertrouwen geven waardoor een persoon al snel overal iets achter zoekt. Hierdoor is er al een verstoord contact.

Slecht kunnen concentreren.

Een persoon kan moeilijker dingen opslaan omdat het hoofd meer bezig is met de trauma gedachten. Deze komen te pas en te onpas opzetten waardoor een persoon vaak word gestoord in het denkpatroon.

Slecht slapen, nachtmerries

En loopt hierdoor een groot slaap te kort op en is moe overdag. De nachtmerries kunnen een persoon overdag bezig houden in gedachten, een persoon moet eerst bijkomen voor de persoon kan starten. Voor een persoon is het niet te zeggen hoeveel nachtrust een persoon krijgt door herbelevingen, malen en nachtmerries.

Herbeleving

Door herbelevingen is een persoon niet in het hier en nu, een persoon kan hierdoor veel anders regeren als u gewent bent. Voor de persoon is dit een zeer naar en heftig moment, hierdoor kan een persoon erg boos reageren.

Vermijden.

Door het trauma kan een persoon steeds meer gaan vermijden, thuis zijn voelt beter dan het contact of naar buiten, hierdoor heeft een persoon meer kans op een sociaal isolement. Door het vermijden kan bezoek voor de deur staan als dan niet onverwachts en de persoon het bezoek laten staan. Een persoon kan te getriggerd zijn om de deur open te doen en het contact aan te gaan.

Prikkelbaar

Zorgt ervoor dat een persoon een kort lontje heeft en hierdoor sneller in emoties is dan anders. Een persoon slaapt vaak maar 4 tot 5 per dag.

Depressie

Een persoon ervaart regelmatig depressieve gevoelens of depressie klachten. Een depressie is een signaal van een PTSS, een persoon is meer somber en down en heeft geen zin dingen te ondernemen. Het maakt het lastig in het contact waardoor personen dit sneller stoppen.

Gevolgen

Door de nare gebeurtenis is de persoon beschadigd en hierdoor heeft het minder vertrouwen in de samenleving. Door het trauma is het gevoel van een veilige omgeving afgenomen, een persoon voelt zich minder veilig. Om goed om te kunnen gaan met PTSS is het belangrijk om te weten wat het is, wat het inhoud wat het betekend voor de partner. Voor personen is het verschillend hoe de aanpak, verwerking of behoefte zijn.

Het dagelijks leven van een persoon met PTSS is zelden 1 dag hetzelfde. Het is vaak niet mogelijk om van te voren aan te geven hoe het gaat of dat een afspraak ook door kan gaan. Voor een persoon is het erg onduidelijk en kan weinig met echt zekerheid zeggen. Personen hebben veel last van triggers, deze geven zich niet van te voren aan, hierdoor kan het op elk moment van de dag in eens omslaan. Het aangaan van contacten is moeilijker wanneer iemand beschadigd is, een persoon is geraakt in het hart en ziel. Voor een andere persoon is het moeilijk in contact te komen of het op de manier te doen zoals de persoon het graag zou zien.

Door dat een persoon is beschadigd door een ander is het zeer moeilijk te geloven dat er nog “goede” mensen bestaan. Hoe meer trauma’s een persoon heeft hoe meer beschadigd een persoon is, hoe meer wantrouwen een persoon heeft naar een ander. Door een schuldgevoel kan een persoon moeilijk contacten maken met andere, de persoon geeft zichzelf overal de schuld van waardoor het een zeer laag zelfbeeld heeft en zeer weinig vertrouwen.

Door het laten behandelen van de PTSS nemen vele signalen vaak af wanneer er op tijd word gestart met de aanpak van het verwerken van het trauma. Hoe meer er word gewacht hoe meer signalen op lopen en er buien zijn. Trauma therapie zoals emdr is voor een persoon een zeer zware tijd, in de sessie word gekeken naar het ergste moment, hierdoor zijn er na de sessie meer gedachten, meer herbelevingen, meer nachtmerries.

Door de verandering van de persoon in gedachten, gedrag, gevoel en emoties kan en persoon erg veel veranderen en kunnen er vaker conflicten ontstaan. Hierdoor is de kans groot op een relatie breuk. Door het trauma wat is opgelopen heeft een persoon regelmatig angsten, deze kunnen ook terug komen wanneer een persoon word getriggerd door geluid, herbeleving heeft of nachtmerries heeft. De angst kan ervoor zorgen dat een persoon er lange tijd mee bezig is op een dag om het te verwerken. Door nachtmerries, meer piekeren kan een persoon vaak minder goed slapen, hierdoor is de persoon overdag meer prikkelbaar en heeft meer last van de signalen. Door PTSS de gedachten, de signalen is een persoon vak vermoeid, door het minder goed kunnen slapen is een persoon extra vermoeid.

Doordat trauma gedachten vastzittende gedachten zijn heeft een persoon hier dagelijks veel last van. Voor de persoon is het belangrijk om dagelijks van zich af te praten om de gedachten meer te laten rusten. Voor een partner kan het verhaal dan 100x worden verteld, voor vele is dit zwaar en moeilijk om rustig te blijven luisteren en net zoveel aandacht ervoor te hebben als gesprek 1. Door veel gedachten stromen kan een persoon vaak niet tegen drukte, waardoor veel activiteiten afvallen, hierdoor is het al snel minder gezellig of leuk samen.

Een partner kan vooroordelen hebben over PTSS en het leven met de diagnose. Voor een persoon kan het lastig zijn wanneer de diagnose niet geheel begrepen word, hierdoor kan een persoon zich moeilijker uiten en loopt het vaak hoger op. Zeg niet tegen de persoon dat het ‘snel over zal zijn’ of dat diegene ‘er vast snel over heen is’. Het kan de persoon erg boos maken, omdat een CPTSS en MCPTSS vaak niet herstellen en een PTSS vaak lang duurt. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Ook kan dit ervoor zorgen dat degene met PTSS het zichzelf kwalijk neemt wanneer het herstel niet snel genoeg gaat.

Negatieve uitingen kunnen een persoon een gehele dag bezig houden, hierdoor is de kans op negatieve gedachten vaak groter. Een persoon met PTSS is alert en waakzaam op de omgeving en geluiden, hierdoor kan het veel sneller schikken, door de schrik kan een persoon veel stress krijgen of angst.

Het juiste perspectief bijvoorbeeld door de persoon weer terug te brengen naar heet hier en nu , door te zeggen het is oke, je bent veilig, je ben nu thuis. Door de persoon de datum te laten noemen kunt er achter komen hoe ver een persoon is. Niet oordelen is zeer belangrijk de persoon heeft een schuldgevoel en door een oordeel kan dit worden vergroot. Door oordelen krijgt een persoon minder zelfvertrouwen. Door een oordeel kan er snel een conflict komen.

• Spanning en onrust. Zorgen ervoor dat een persoon minder kan doen op een dag, een persoon vecht tegen signalen om het ergens leefbaar te maken of te krijgen. Hierdoor heeft een persoon minder behoefte aan contact momenten. Een persoon ervaart regelmatig depressieve gevoelens of depressie klachten. Een depressie is een signaal van een PTSS, een persoon is meer somber en down en heeft geen zin dingen te ondernemen. Het maakt het lastig in het contact waardoor personen dit sneller stoppen.
• Alertheid en Trigger. Een persoon hoort de kleinste geluiden en kan hier van schrikken en in een bui komen, dit kan met een trigger van bijvoorbeeld een hard geluid zijn als vuurwerk of een deurbel. De alertheid zorgt dat de concentratie veel minder is. Hierdoor is een persoon vaak overprikkeld waardoor contact moeizaam verloopt of niet kan worden opgestart, het is geen onwil van de persoon.
• Schuldgevoel. Het schuldgevoel zorgt dat een persoon minder aan zichzelf denk en hierdoor meer dingen kan laten of minder belangrijk vind. Het is toch allemaal mijn schuld.
• Wantrouwen. Door het wantrouwen naar andere kan een persoon steeds minder contacten krijgen of hebben, de persoon kan een ander niet het gevoel van vertrouwen geven waardoor een persoon al snel overal iets achter zoekt. Hierdoor is er al een verstoord contact.
• Slecht kunnen concentreren. Een persoon kan moeilijker dingen opslaan omdat het hoofd meer bezig is met de trauma gedachten. Deze komen te pas en te onpas opzetten waardoor een persoon vaak word gestoord in het denkpatroon.
• Slecht slapen, nachtmerries Prikkelbaar zijn .  Zorgt ervoor dat een persoon een kort lontje heeft en hierdoor sneller in emoties is dan anders. Een persoon slaapt vaak maar 4 tot 5 per dag. En loopt hierdoor een groot slaap te kort op en is moe overdag. De nachtmerries kunnen een persoon overdag bezig houden in gedachten, een persoon moet eerst bijkomen voor de persoon kan starten. Voor een persoon is het niet te zeggen hoeveel nachtrust een persoon krijgt door herbelevingen, malen en nachtmerries.
• Herbeleven van de gebeurtenissen. Door herbelevingen is een persoon niet in het hier en nu, een persoon kan hierdoor veel anders regeren als u gewent bent. Voor de persoon is dit een zeer naar en heftig moment, hierdoor kan een persoon erg boos reageren.
• Vermijden. Door het trauma kan een persoon steeds meer gaan vermijden, thuis zijn voelt beter dan het contact of naar buiten, hierdoor heeft een persoon meer kans op een sociaal isolement. Door het vermijden kan bezoek voor de deur staan als dan niet onverwachts en de persoon het bezoek laten staan. Een persoon kan te getriggerd zijn om de deur open te doen en het contact aan te gaan.

Plan

Voorspelbaarheid, door het bijhouden van overzichten, het opstellen van een plan, door duidelijkheid op papier, door het maken van afspraken. Ruimte door te weten wanneer een persoon meer rust nodig heeft, en door te weten wanneer er meer behoefte is aan een gesprek over trauma of gedachten. Voor een persoon is het belangrijk af en toe even afstand te nemen om bij te komen van een dag.

Het juiste perspectief door gevoelens en emotie te bespreken die u tegen komt en die u triggeren, door ze te bespreken en kenbaar te maken kunnen ze worden aangepast. Verander de negatieve gedachten van de persoon in meer positief door positieve punten te benoemen die wel goed gaan of wat u nu juist zo leuk vind. Niet oordelen, een persoon heeft alleen iets aan begrip van de situatie, voor het lijden hieronder en alle gevolgen die het heeft voor het dagelijks leven.

Steunen door partner, families, vrienden en kennissen kan een persoon helpen door de tijd heen te komen. Hoe meer personen de persoon kunnen helpen hoe beter het voor de persoon is. Eigen regie over het contact en de relatie, wat kunt u doen als het te veel word? Als er te veel zorgen zijn? Als de relatie uitzichtloos word? Steun is belangrijk, die de persoon door de tijd heen sleept, de persoon motiveert en stimuleert te leren leven met de PTSS en het zo goed mogelijk contact te hebben met de partner. Eigen regie behouden over uw eigen leven, de eigen regie behouden over het contact, door eerlijk naar elkaar te zijn en alles te bespreken.

Voor u is het belangrijk om u zelf goed in de gaten te houden en op te letten dat het u niet te veel word. Vraag op tijd om hulp en ondersteuning om dit aan te pakken. Maak en planning wat u voor de persoon kunt doen en waar u bij kunt helpen, maak het duidelijk wat u kunt doen en vraag hoe kunt helpen in buien en siganlen om deze te voorkomen door erkennen.

Praat over de PTSS wat dit met u doet, hoe u zich voelt, wat dit voor u veranderd. door in gesprek te blijven met de persoon over u emoties, gevoel en gedachten komt er meer begrip van beide kanten. Maak elke dag uw hoofd leeg door er over te praten te schrijven of te schilderen. Zorg ervoor dat u alles voldoende verwerkt en rust krijgt in uw hoofd. Ben u bewust wat u partner heeft meegemaakt, geloof de partner op het woord dat het zo is gebeurt, erken het. De kunt u verbeteren door te letten op signalen, maar u kunt een persoon niet helen.

Niet elke PTSS is hetzelfde. Het is per persoon verschillend van welke signalen een persoon last heeft en hoeveel last de persoon er van heeft. Het heeft te maken met het aantal trauma’s dat een persoon heeft en hoe lang deze al aan houden. Door te letten op de signalen die horen bij de PTSS van de partner kunt u hier meer alert op zijn en buien deels voorkomen

Zoek informatie over PTSS en de omgang, praat met lotgenoten en vraag advies of tips, kijk op internet naar uitleg van trauma therapie en hoe dit in zijn werk gaat. Weet wat u kunt doen in een tornado of orkaan voor de persoon, het is belangrijk om een crisis noodplan te maken die kan helpen om de stappen te doorlopen om een crisis te verminderen en/of direct actie te ondernemen.

Raak een persoon niet aan wanneer dissociatie heeft, de persoon schrik heel erg hiervan en kan een arm beweging maken, die niet bedoelt is om u te slaan, maar de schrik. De persoon is in gedachten en niet in het hier en nu. Praat rustig tegen de persoon, hoe meer er hard word gepraat of negatief word geuit hoe meer last een persoon heeft van een gesprek. Het is vaak meer dan allen een gesprek doordat er trauma gedachten zijn die een persoon moet parkeren om een gesprek te kunnen voeren.

Ga mee naar de gesprekken, zo voelt een persoon zich gehoord, en kunt u vragen stellen hoe u het er het beste mee kan opgaan. Door het samen aan e pakken is er meer vertrouwen in het contact.. Het is belangrijk om het contact open en eerlijk te zijn naar de persoon. Door duidelijk te zijn en wat u zegt te doen, zodat de persoon hiervan uit kan gaan. Maak geen belofte die u niet na komt, dit zorgt voor meer gedachten stromen.

Toon begrip voor de persoon en de situatie, het is erg naar voor de persoon die het heeft mee gemaakt en het is niet de persoon de fout dat heet is gebeurt of is overkomen. Praat positief en motiverend naar de persoon, kijk wat er goed gaat en leg hier de nadruk op. Kijk samen naar de punten die minder gaan en hoe u deze kunt verbeteren en wat hiervoor nodig is.

1 trauma kan worden behandeld en een persoon kan er van herstellen. Met een PTSS blijven er vaak restverschijnselen over als meer hooggevoelig of meer stres. Bij een CPTSS en MCPTSS is het vaak een kwestie van leren omgaan met de signalen. Het herstel van een PTSS is een zeer traag proces en heeft lange tijd nodig om het gevoel, emoties, gedachten en gedrag weer te veranderen in meer positief. Door positief te motiveren en stimuleren in het proces is er meer kans op een volledig herstel bij een trauma of PTSS.

Voor naasten en familie zijn er bijeenkomsten om te praten over hoe om te gaan met iemand met PTSS, deze bijeenkomsten worden vaak georganiseerd vanuit een GGZ. Het is belangrijk te blijven praten en te zoeken naar mogelijkheden om de persoon te steunen en beter te begrijpen. Kijk naar de mogelijkheden van overzichten en schema’s en voor het bijhouden van een dagboek, het is belangrijk om een duidelijk beeld van de PTSS te hebben, om te kunnen steunen en te weten hoe een persoon ongeveer reageert.

Vraag naar de wensen van de persoon, hoe wilt de persoon dat u doet of wat u doet? Wat zijn de verwachtingen van een gesprek? Wat kunt u doen voor de persoon? Het is belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van het contact en dat het voor beide duidelijk is bijvoorbeeld met regels. Juist personen met PTSS hebben steun en begrip nodig voor de sitautie en het dagelijks leven. Voor een persoon is het extra zwaar wanneer andere weg gaan om de PTSS, hierdoor krijgt de persoon een extra trauma verstoten.

Lees u zelf in over PTSS de gevolgen en stel vragen aan de persoon, wees open en eerlijk in het contact en zorg voor duidelijkheid en voorspelbaarheid, zorg zo min mogelijk voor onverwachte momenten, zorg ervoor dat u doet wat u zegt, maak geen belofte die niet worden uitgevoerd. Weet wat het betekend voor de persoon om PTSS te hebben, leer ervan en verbeter het contact.

Wees alert op de triggers die een persoon heeft, vraag naar woord trigger van de persoon en vermijd zoveel mogelijk van deze woorden om het gesprek soepel te laten verlopen. Voor een persoon kan een woord trigger zorgen voor een bui of herbeleving. Loopt het gesprek niet, ga dan weg en maak een nieuwe afspraak, het lukt de persoon op het moment niet om het gesprek anders te voeren, zorg begrip van de situatie en loop niet weg. Hierdoor kan een bui voor een persoon vergroten.

Probeer het vermijden los te laten en positieve dingen in het contact te ontdekken en hieraan vast te houden, blijf zo veel mogelijk proberen om positief te blijven denken want het draait niet alleen om die persoon/groep die het heeft aangedaan. Er is nog altijd toekomst, hiervoor moet het gevoel en emoties veranderen om het beter te kunnen zien, houd hiervoor dagelijks een positief dagboek bij.