PTSS
Wat is het
Post Traumatische Stress Stoornis of te wel PTSS is een diagnose die behoort tot angststoornissen in de DSM. Een PTSS loopt u op wanneer er 1 of meerdere trauma, nare gebeurtenissen, kort achter elkaar zijn. De afkorting PTSS staat PTSS = Post Traumatische Stress Stoornis of PTSD = Post Traumatische Stress Disorder. Er is geen verschil tussen PTSS en PTSD. PTSD is een Engelse vertaling. In beide gevallen hebben personen iets traumatisch meegemaakt en beide worden behandeld met EMDR ook de signalen zijn het zelfde.
Over PTSS zijn vele vooroordelen die het leven met een PTSS zwaarder en moeilijk kunnen maken, hierdoor is er minder begrip voor de diagnose die sinds 1980 officieel een diagnose is. De diagnose heeft veel gevolgen voor het dagelijkse leven van een persoon. Ptss is niet iets waar een persoon over heen kan stappen of makkelijk kan loslaten. PTSS is een diagnose in de kinderschoenen en is nog in ontwikkeling voor een goede behandeling. de diagnose komt voor als PTSS Post Traumatische Stress Stoornis, CPTSS Complexe Post Traumatische Stress Stoornis, MCPTSS Meervoudig Complex Post Traumatische Stress Stoornis.
PTSS is geen ziekte, PTSS kan een persoon krijgen naar een traumatische of zeer heftige gebeurtenis. Het gene wat is gezien zorg voor gedachten die herbelevingen kunnen veroorzaken en een persoon ervaart hetzelfde moment elke keer opnieuw als toen. Een persoon is zwaar beschadigd door het oplopen van het trauma en is hierdoor beschadigd in gevoel, emotie, gedachten en gedrag. Dit is een natuurlijke reactie op het gene wat is aangedaan.
Mentale problematiek is geen ziekte, een persoon heeft meer moeilijk met dingen te verwerken of aan te pakken, met de juiste hulp komt een persoon erg ver. Door het een ziekte te noemen kunnen veel mensen beledigd zijn. PTSS is geen ziekte als letterlijk ziek zijn van griep. Een persoon ervaart veel signalen die de persoon meer lichamelijk achteruit kunnen laten gaan. Een persoon met PTSS gaat sneller achteruit wanneer de behandeling niet volledig is of niet word gestart.
De signalen die een persoon ervaart van het trauma zoals angst of stress kunnen steeds verder oplopen, hierdoor kan een persoon zich steeds zieker gaan voelen. Het is hoe goed de persoon de signalen in de hand heeft. Door de spanningen die een persoon dagelijks ervaart door de trauma gedachten, krijgt een persoon meer lichamelijke klachten. Waardoor het minder mobiel is.
PTSS krijgt een persoon naar een zeer traumatische ervaring. De ervaring kan zorgen voor een PTSS, met veel signalen zoals vermijden, nachtmerries, stemmingswisselingen. Het trauma wat erg actief is in de gedachten zorgt ervoor dat een persoon er veel last van ervaart. Een persoon met een PTSS heeft last van de gedachten aan het trauma die te pas en te onpas komt opzetten. De trauma gedachten kunnen ervoor zorgen dat een persoon minder kan functioneren en meer word beperkt in het dagelijks leven. Er zit een groot verschil tussen ziek en beschadigd. Een persoon die lichamelijk ziek is is ziek, een persoon die iets is aangedaan is beschadigd.
Herkennen
Signalen
Een persoon heeft vele signalen waaruit kan blijken dat een persoon een trauma heeft of een PTSS. Het overzicht geeft een beeld van de mogelijke signalen van een persoon, een persoon heeft niet alle signalen, hoe meer signalen een persoon heeft, hoe grotere kans op een PTSS.
Een persoon heeft vele signalen waaruit kan blijken dat een persoon een trauma heeft of een PTSS. Het overzicht geeft een beeld van de mogelijke signalen van een persoon, een persoon heeft niet alle signalen, hoe meer signalen een persoon heeft, hoe grotere kans op een PTSS.
A
- Afgeleid, snel, gedachten, gevoel, triggers
- Afgestompt gevoel
- Afzeggen net voor tijd om gezondheid
- Alertheid op de omgeving, geluiden gebeurtenissen
- Alleen willen zijn, afsluiten van alles
- Angst en paniek
B
- Beperking in het dagelijks leven mogelijkheden
- Beroerd, ziek, door spanning pijn
- Binnen, de persoon komt minder vaak buiten
- Buien angst paniek stress gedachten combinatie, tornado
C
- Concentreren lastig, kort
- Confrontatie dagelijks met trauma verleden
- Contacten aangaan/onderhouden lastig, hechtingsproblematiek
- Crisis gedachten als orkaan
- Chronische klachten snel
D
- Depressie in periode, depressieve klachten
- Drukte kan een persoon slecht tegen
E
- Eenzaamheid
- Emotionele vervlakking
F
- Flexibel zijn is verminderd
- Futloos, energieloos
G
- Gedachten, piekeren, malen, veel zorgen maken
- Gedachten stromen op snelheid, moeilijk kunnen denken
- Gedragsverandering na de gebeurtenis
- Geheugen is vaak minder (vol hoofd), minder goed onthouden
- (minder) gemotiveerd, te veel of te zwaar aanvoelen
- Gesprekken van een uur zijn veel en lang
- Gevoelens van vervreemding
- Gevoel van vroeger in het lichaam
H
- Harde geluiden/licht kan een persoon slecht tegen
- Herbeleving
- Hoge signalen dagelijks angst, stress
- Hooggevoeligheid, (snel) geraakt in emotie of gevoel, hooggevoelig
- Hulpeloos
- Hyperactivatie
I
- Informatie verwerken is langzamer
- Interesse in een ander verminderd
- Interesse in activiteiten neemt af
- Iedereen voelt als gevaar
J
K
- Kleine dingen als boodschappen zijn soms een probleem
L
- Leuk, gezellig word minder ervaren
- Leven met de dag of week
- Lezen meer moeite, begrijpend lezen lastig of niet, de aandacht er bij houden
- Licht is minder goed te verdragen bij hoge signalen of pijnen
M
- Machteloosheid
- Minderwaardig voelen
N
- Nacht leven ipv dag, in de nacht is het rustiger
- Nachtmerrie
- Negatieve gedachten, negatief denken, negatief uiten
- Nerveus en onrustig in het gedrag
O
- Onduidelijkheid kan een persoon slecht tegen
- Ontspannen is lastig en gaat vaak niet
- Onverwacht is een trigger
- Opstarten van de dag of activiteit moeizaam, bezig blijven is moeilijk
- Overleven in plaats van leven
- Over vraagt of te veel gevraagd
P
- Pijnklachten, hoofdpijn spierpijn
- Praat minder na de gebeurtenis, vermijd onderwerpen
- Praat niet graag over het verleden
- Prikkelbaar, overprikkeld door kleine dingen
R
- Rust is minimaal
T
- Toekomst, moeilijk te zien en te plannen
- Trauma gedachten
- Triggers geluiden, geuren, personen, woorden
- Twijfelen, onzeker
U
- Uitstelgedrag
- Uiterste denken, in het ergste wat nog kan gebeuren
- Uitzichtloos
V
- Veranderingen kosten meer tijd verwerken
- Vergeetachtig
- Verslaving kan toenemen
- Vol hoofd
- Vermijden van plaatsen, gebeurtenissen, personen
- Vermoeid, niet uitgerust voelen
- Vertrouwen is minimaal moet opgebouwd worden
- Voeding, minder eetlust of emotie eten
- Vluchten, vechten of bevriezen
W
- Waakzaam op de omgeving
- Wantrouwen
- Werken is moeilijk vol te houden
- Woede uitbarsting
- Woorden of wensen komen anders over, voelen anders
- Woord triggers die een gesprek vermoeilijken
Z
- Zorgen uiten of bespreekbaar willen maken, herhalen
Oorzaken
Iedereen in de wereld heeft een kans om een trauma of een traumatische ervaring op te lopen. Deze situaties zijn vaak moeilijk of niet te voorkomen, het is op een moment dat het niet word verwacht. Een trauma oplopen kan 1 malig of op een lange termijn, hoe langer het duurt hoe meer de persoon een PTSS of CPTSS oploopt.
De kans dat een persoon een PTSS krijgt en oploopt is best groot, er zijn vele situaties mogelijk waarin een persoon een vergrote kans heeft op een trauma of PTSS. De oorzaken van PTSS zijn altijd naar en ernstig en zijn het naarste wat een persoon kan overkomen. Een trauma heeft een persoon opgelopen naar iets zeer naars mee te maken, een trauma hoeft geen PTSS te worden als een persoon het laat behandelen.
PTSS is een diagnose die vaak word gesteld voor beroepen zoals een militair, agent, ambulance, brandweer, ic, de hebben dagelijks een zeer grote kans om het op te lopen. Voor andere personen word het gesteld voor een zeer nare gebeurtenis zoals mishandeling, geweld, misbruik scheiding. Ruim 7 procent van de Nederlanders ontwikkelt op enig moment in hun leven een posttraumatische stressstoornis .
De kans dat een persoon een trauma oploopt is als burger groter dan als bij een beroeps. In het dagelijks leven, zeker tegenwoordig, is er veel geweld, pesten, mishandeling, misbruik. De kansen dat een persoon bij beroeps zo iets naars mee maken dat ze er een PTSS van oplopen, komt minder vaak voor, niet dagelijks. Dagelijks lopen burgers een PTSS op in Nederland.
A
- Aanslag
- Achteruitgang gezondheid, bewust ervaren
- Angst langdurig of vaak
- Armoede, langdurig
B
- Beroving
- Bedreigingen op elk gebied
- Beet, schop, val dier met angsten (angst dieren)
- Brand bewoner/ huurders als brandweer
C
- Corona werken IC, verpleeghuis
D
- Discriminatie en racisme
E
- Eenzaamheid, langdurig
F
- Financiële schulden problematisch
G
- Generatie na de oorlog 2de en 3de
- Geweld op elk gebied
H
- Hulpverlening geen gehoor krijgen bij (grote) problematiek, langdurig of regelmatige
I
- Inbraak vernieling/verdwenen (dierbaar) spullen
- Inkomsten, ontslag, van alles kunnen doen naar minimaal geld
J
K
L
- Leven in gevaar, vrees voor het leven
M
- Mantelzorger van chronische psychische of lichamelijke ziekte
- Medische misser of ic opname
- Mishandeling op elk gebied
- Misbruik op alle gebieden
- Miskraam
N
- Natuurramp, orkaan, overstroming, vulkaan
- Negatieve bejegening langdurig
- Nare gebeurtenis meerdere keren in korte tijd of in 1x
O
- Onderdrukking
- Ongeluk verkeer, bouwplaats
- Onrecht
- Ontruiming van huis na overlijden, uitzetting
- Oorlog, uitzending, missie, kampen
- Oplichting
- Opsluiting in bijvoorbeeld huis, niet weg kunnen, vrijheidsberoving
- Ouderlijke macht verliezen
- Overlijden kort na geboorte kind
- Overval van bijvoorbeeld winkel
P
- Pesten, vooroordelen, uitschelden, beledigen
- Prikken, verkeerd prikken of narcose
R
- Rechtszaken, kinderen, werk, gezondheid
- Rouw
- Ruzie langdurig, hoogoplopend
S
- Schietincident
- Schooltrauma
- Schoolwissels door pesten of eigen gedrag
- Slavernij
- Stalking
- Suïcidale gedachten persoon als naasten
T
U
- Uitbuiting
- Uithuisplaatsing zowel kind als ouder
V
- Vechtscheiding
- Verhuizen met regelmaat, geen vaste plek
- Verkrachting
- Verminking, verbranden
- Verstoten, familie, naasten, vrienden
- Verwaarlozing op elk gebied
- Vluchten
W
Z
- Ziektebed langdurig of zeer naar
Behandeling
Aan PTSS zit geen tijd verbonden, het is geen griep die na een periode weer weg is of even uitzieken. PTSS zorgt ervoor dat een persoon is beschadigd, hierdoor kan het voor een persoon betekenen dat een persoon er de rest van het leven last van heeft. Wanneer een persoon direct na de gebeurtenis of zo kort mogelijk er na het laat behandelen en start met het verwerken kan een persoon binnen enkele sessie het trauma verminderen.
Het is erg afhankelijk van hoe de persoon in het leven staat, hoe veel last een persoon ervan heeft, hoeveel hulp de persoon krijgt, hoe gemotiveerd een persoon is om het aan te pakken. Voor elk persoon is het anders de ene kan goed herstellen en heeft negers meer last van terwijl een ander persoon er last van blijft houden. Een persoon kan hersteld zijn van PTSS maar wanneer er weer iets naars of heftigs gebeurt er veel last van krijgen of meer last in de vorm van herbelevingen. Hierdoor is een persoon eigenlijk nooit geheel hersteld, een persoon houd een grote kans hierop.
De trauma’s moeten worden aangepakt om lange termijn gevolgen van een trauma te voorkomen. Een trauma kan uitlopen tot PTSS CPTSS en MCPTSS. Een traumabehandeling kan met traumatherapie vaak EMDR. Omdat PTSS niet geheel word erkent bij een intake worden personen vaak niet gezien dat er een trauma is, hierdoor is de kans groot dat de persoon met het trauma blijft lopen en dat de persoon een andere diagnose krijgt. De therapie is vaak niet gericht op het vergroten van het zelfvertrouwen of van het zelfbeeld.Op deze gebieden is een persoon zelf verplicht aan te werken.
Wanneer een hulpverlener niet de PTSS kan zien zoals deze voor de persoon is komt er een verkeerd beeld het word verkeerd genoteerd, wanneer een persoon hier weg gaat en een andere hulpverlener gaat zoeken, worden de rapportage gelezen waardoor de nieuwe hulpverlener ook begint met een verkeerd beeld. Kijk naar de mogelijkheden om de rapportage uit uw medisch dossier te lezen en te laten wijzigingen.
De personen met complexe PTSS zijn vaak erg rustig aan de buitenkant, de persoon is beschadigd en heeft op veel gebieden problematiek. De persoon word niet geholpen op de andere gebieden, waardoor er altijd een trauma deel blijft hangen of een stuk beschadigd. Het is een oordeel van een hulpverlener die een persoon meer schade geven als hulp opleveren. Een persoon moet zelfstandig omgaan met de PTSS, hiervoor is het belangrijk veel te lezen over PTSS en alle signalen die erbij komen, te kijken hoe de signalen worden aangepakt en het uit proberen. Het is zoeken naar mogelijkheden die voor u kunnen helpen.
Wanneer u word behandeld binnen een mentale gezondheidszorg instelling kan het zijn dat u niet juist word behandeld, hierdoor krijgt u geen gepaste zorg en kan uw gezondheid verder achteruit gaan. Het is belangrijk opzoek te gaan naar een praktijk waar u beter geholpen word. In een instelling is er vaak weinig kennis en word veel over het hoofd gezien.
Gevolgen
Invloed: Matige invloed op dagelijks leven. Gevolg: Zware signalen + mentale. Werk: aangepast, vaak niet mogelijk tijdens een behandeling, omdat een behandeling meer gedachten oproept.
PTSS is geen ziekte omdat veel signalen aan te pakken zijn en te verbeteren door de juiste behandeling in te zetten kan veel leed worden voorkomen. Door niet op de trauma’s te letten en de persoon hier zelf mee aan de slag te gaan word een persoon zieker en heeft de persoon veel meer last van signalen. PTSS is in veel beroepen erkend als beroepsziekte, maar de personen worden vaak nog niet juist geholpen en hebben jaren lange rechtszaken. Een persoon die een trauma heeft opgelopen is overdag erg vermoeid, door de gedachten en signalen. Hierdoor is het voor veel personen geen optie een rechtszaak te voeren.
Wanneer PTSS als een ziekte word gezien word er meer vanuit gegaan dat een persoon niet of zeer minimaal zou herstellen. Een persoon is al snel te complex. Bij personen met een PTSS vaak een probleem door nachtmerries, piekeren, vastzittende gedachten of maal gedachten. De persoon ligt meer wakker, komt niet in slaap of heeft moeite met doorslapen. De soorten gedachten kunnen in een combinatie door het hoofd gaan in tornado. Hierdoor voelt een persoon zich zeer slecht en kan moeilijk functioneren. Verwerking kan helpen om het trauma minder aanwezig te laten zijn in het hoofd, maar een persoon houd vaak wel herinneringen, meer signalen of is hooggevoeliger.
Omdat mensen het niet weten, moet de persoon het elke keer uitleggen wat een PTSS is en wat het inhoud. Op een PTSS zit een taboe. Het is voor een persoon vaak naar om het over het onderwerp te hebben. na het gesprek kan het herinneringen oproepen en een persoon de rest van de dag bezig houden. Door weinig begrip en omdat er niet veel over bekend is, is het vaak lastig om te blijven uitleggen, het is zeer vermoeiend en vaak heeft de andere persoon er geen begrip voor. De persoon voelt zich niet gehoord en begrepen
Slecht kunnen concentreren, zorgt ervoor dat het geheugen minder gaat op slaan en een persoon steeds meer moeite krijgt met lezen. Hierdoor kan een persoon steeds meer gaan vermijden om te lezen.
Een PTSS diagnose heeft veel vooroordelen. In de samenleving word er vaak negatief gesproken over PTSS. Doordat een persoon minder zelfvertrouwen heeft is het hierdoor vaak minder weerbaar hiertegen. Naasten kunnen zeer negatief reageren wanneer de diagnose word gesteld, dit heeft veel te maken dat de diagnose niet word begrepen of niet weten wat de diagnose inhoud.Het onbehandeld laten van PTSS zorgt voor een beperking in het leven en in uw zijn.
Van CPTSS en MCPTSS valt niet te herstellen, de personen zijn te beschadigd en kunnen alleen werken aan verlichting. Er zijn personen die het reden om de gehele behandeling te voltooien maar vaak zijn ook deze personen niet volledig de oude. Door erover te zwijgen kan een trauma erger worden, de trauma gedachten kunnen meer op de voorgrond komen te staan, personen kunnen u niet helpen, waardoor er geen nieuw vertrouwen komt in personen. Het zwijgen zorgt ervoor dat u het dagelijks moet verkroppen wat veel meer ellende geeft voor de mentale problematiek.
Bij een PTSS heeft een persoon veel last van herinneringen aan het trauma die een persoon voor een groot deel van de dag bezig houden en zorgen dat een persoon beperkt raakt in het dagelijks leven. De gedachten zijn moeilijk tot niet stop te zetten of te voorkomen en komen te pas en te onpas opzetten. Bij een vermoeden is er twijfel of het wel of geen diagnose is. Een persoon kan er uiteindelijk voor kiezen dat het wel mee valt en het laten zitten, hierdoor kan het er laster veel meer last van krijgen en het dagelijks leven gaan beïnvloeden.
Wanneer PTSS niet word behandeld loopt een persoon chronische klachten op binnen de 6 maanden en krijgt hier steeds meer last van. Buien worden hoger en herbelevingen komen vaker op. Hierdoor kan een persoon veel minder functioneren en is regelmatig zeer vermoeid. Lees niet te veel website met informatie en start niet te veel testen. Het effect dat u hiermee bereikt is dat u zich meer zorgen gaat maken over het wel of niet. Lees alleen op thuisarts.nl de informatie en kijk of het past bij u.
De signalen
- Alertheid bij ptss; Een persoon word meer schrikachtig op een dag, alertheid neemt meer toe, op de hoede zijn, altijd waakzaam zijn. De problematiek neemt toe en signalen worden na een jaar steeds meer chronisch. Hierdoor zijn de signalen elke dag hevig aanwezig.
- Angsten; De persoon kan een angststoornis ontwikkelen en steeds meer angst hebben op een dag dor het geluid van een trigger. Zoals een inbraak, het geluid tikken op een raam, roept bij de persoon heel iets anders op.
- Depressie; Een persoon kan regelmatig in periode van enkele maanden depressief zijn. De depressie gaat vaak samen met veel stress, gebeurtenissen en vermoeidheid.
- Emotionele vervlakking; De persoon word emotie loos of heeft in 1x heel veel emoties. Het uiten van emoties is erg moeilijk omdat het nare gedachten en belevingen zijn. Een persoon uit de emoties vaak niet, alleen bij een bui. Het gevoel van de persoon word veranderd door het trauma, de persoon ervaart het steeds opnieuw, hierdoor is worden andere situatie moeilijker om op te reageren.
- Gevoelens van vervreemding; Door trauma gedachten kan een persoon steeds meer beperkt raken in de mogelijkheden van het dagelijks leven. De gedachten houden een persoon een gehele dag bezig waardoor de tijd word vergeten en dingen niet mogelijk zijn.
- Herbeleving; Door regelmatige herbelevingen is een persoon meer in het verleden dan het heden. Hierdoor kan een persoon minder buiten komen, omdat de persoon de herbeleving heeft of de gevolgen ervan moet verwerken en loslaten.
- Machteloosheid; De trauma gedachten zijn terug kerende gedachten die dagelijks er zijn. Voor een persoon is het vaak niet mogelijk deze alleen te verwerken en is hier trauma therapie voor nodig. De persoon moet wachten waardoor de gedachten meer gaan vastzitten en andere problematiek kunnen veroorzaken.
- Moeite met concentreren; Door een trauma die niet is verwerkt word het steeds moeilijker om te lezen en begrijpend te lezen. De tekst word niet goed opgeslagen en een persoon kan enkele keren een artikel lezen maar niet weten wat het nu heeft gelezen.
- Nachtmerrie en angstige dromen over het trauma; De nachtmerries komen vaker terug waardoor er slaapproblematiek ontstaat en de persoon minimaal aantal uren slaapt
- Negatieve gedachten / afgestompt gevoel; heeft nare gevolgen voor het mentale brein, de persoon krijgt meer een vol hoofd, veel gedachten en gedachten stromen die aanhouden en veel stress veroorzaken en veroorzaakt lichamelijke klachten. Bij een PTSS die is behandeld blijven er vaak restverschijnselen over die kunnen verergeren.
- Prikkelbaar; Iemand met PTSS heeft moeite met verwerken van informatie en nieuws en om het los te laten. Hierdoor komt nieuws harder binnen en kunnen het meer vastzittende gedachten worden. De prikkelbaarheid gaat over naar stemmingswisselingen en buien. De persoon is hooggevoelig en dit neemt niet af.
- Schrikreacties of paniek buien; stress en overgevoelig voor geluid, geur. De stress is vaak uitputtend, het gevoel geen energie te hebben. De schrik reactie komt vaak terug waardoor een persoon bij elk geluid kan schrikken en in angst paniek onrust of stress zit.
- Schuldgevoel; Het schuldgevoel word vergroot waardoor een persoon meer kan gaan vermijden, een verlaagd zelfbeeld krijgt, minder zelfvertrouwen, meer afstand neemt van contacten
- Slaapstoornissen; Kunnen zorgen voor piekeren en malen over situaties waardoor nachtrust minder word. Door steeds een trigger in de nachtrust is het moeilijk in te slapen waar grotere problematiek uit voort kan komen. De persoon heeft minder rust overdag waardoor de rust kan verdwijnen.
- Stemmingswisselingen; Een trigger kan een bui veroorzaken van stress, angst, paniek. Door een trigger verliest een persoon sneller de controle en heeft meer last van stemmingswisselingen. Vaak veranderd het gedrag negatief. Trigger kunnen sommige momenten heel vaak aanwezig zijn en dan weer maanden niet. Met triggers is geen dag hetzelfde. Hierdoor heeft het een grote invloed op het dagelijkse leven.
- Vermijden; Een persoon kan personen, plaatsen of ander zaken gaan vermijden om minder last te hebben van de trauma gedachten die herbelevingen veroorzaken. Een persoon komt hierdoor sneller in een sociaal isolement.
Plan
Therapie
- EMDR: EMDR is de meest effectieve manier van het behandelen van PTSS. Bij Eye Movement Desensitization and Reprocessing worden aan de hand van afleidende stimulans in de vorm van bewegingen of geluiden het trauma verwerkt.
- Exposure therapie: Bij exposure therapie stelt u zichzelf bloot aan uw angst onder begeleiding van een behandelaar.
- Cognitieve gedragstherapie: Bij cognitieve gedragstherapie moet er gedacht worden aan bijvoorbeeld schrijftherapie.
- Medicatie: Er wordt in enkele gevallen gebruikt gemaakt van medicatie als behandeling.
Onderzoek
Onderzoek naar uzelf is belangrijk om te weten van welke signalen u last heeft en te weten of het wel of geen PTSS is. Het afwachten en niet behandelen kan veel gevolgen hebben voor de gezondheid. Houd dagelijks een dagboek bij met de signalen en uw ervaringen waarom u denkt dat het een PTSS is en maak deze bespreekbaar. Kijk in de dsm naar PTSS en de voorwaarden waar u aan moet voldoen. De signalen moeten minimaal 1 maand aanhouden. Hoe hoog is uw score, hoeveel punten heeft u wel en hoeveel niet? Aan de hand van de punten kunt u het bespreekbaar maken, waarom het een PTSS is. Diagnostische DSM-V-criteria van PTSS.
Wat is de nare gebeurtenis? Hoe naar heeft u deze ervaren? Wat zijn herinneringen die opkomen? Hoe lang is het geleden? Waar heeft u veel last van? Had u in de gebeurtenis veel angsten of paniek? Het is belangrijk een duidelijk beeld te krijgen van de traumatisch ervaring die u heeft gehad. Maak hiervan een kort verslag. Wanneer het een PTSS is, is het belangrijk om hulp te vragen en te starten met traumatherapie. Zorg ook dat u op alle andere signalen let en deze aanpakt om chronische klachten zolang mogelijk te voorkomen. Vraag hulp van naasten om u te steunen en te helpen in deze tijd.
Voor het hebben van een PTSS moet u een zeer nare situatie hebben mee gemaakt en hier dagelijks veel herinneringen aan hebben in de vorm van trauma gedachten, herbelevingen of nachtmerries. Een PTSS is een diagnose die alleen gericht is op trauma, er is maar 1 diagnose voor trauma. Waarom denk u dat u een PTSS heeft? Kan het ook komen door iets anders? Wanneer u zich mer zorgen maakt kunt u hiervan ook meer herbelevingen hebben of slechter slapen. Het kan vele redenen hebben dat het iets anders is. Het is belangrijk om er open over te kunnen praten, hierdoor kunt u het uitleggen en er woorden aangeven. Wanneer er veel angst zit word dit erg moeilijk om het verhaal te vertellen of emoties te uiten. Wanneer een persoon een schuldgevoel heeft van het trauma kan dit zeer moeilijk zijn net als bij wantrouwen. Voor een persoon is het heel pijnlijk om erover te praten.
Hoeveel signalen heeft u van PTSS? Het is belangrijk de signalen die u ervaart, kunt koppelen aan een PTSS, de oorzaak ligt dan bij het trauma, het kan zijn dat signalen of dingen die opkomen ook een andere reden hebben. Voor het vaststellen moet u minimaal 3/4 van de signalen ervaren om het PTSS te noemen. Hoe duidelijk is het voor u dat u een PTSS heeft? Hoe kunt u dit verwoorden en vorm geven? Het is belangrijk om het beeld voor u zelf zo duidelijk mogelijk te hebben om het te kunnen uitleggen, aan de hand van feiten. Het uitleggen en hulpvragen stellen kan helpen in het herstel.
Het is belangrijk om vast te stellen of het om een PTSS gaat of dat het meer zorgen zijn. Hiervoor zou u gebruik kunnen maken van de zelf testen online, doet dit op een betrouwbare website. Kijk naar de screening lijsten van PTSS, en kijk hoe hoog u scoort, deze zijn online terug te vinden. Veel signalen van PTSS overlappen met een andere diagnose, hoe weet u zeker dat het om PTSS gaat en bijvoorbeeld niet om Autisme? Het grote verschil zit het in het trauma en trauma gedachten, het vermijden, herbelevingen, nachtmerries en alertheid zijn signalen die horen bij PTSS en bij geen andere diagnose. Vraag naasten om hun mening en of hun ook hetzelfde zien als u, dit geeft vaak een beter beeld en meer vertrouwen dat het zo is of niet. Probeer zoveel mogelijk samen aan te pakken.
Begrijpen
PTSS en het hebben van een trauma is moeilijk te begrijpen zowel voor de persoon als voor de naasten. Het is een gebeurtenis die een persoon meemaakt, vaak gaan normale gebeurtenissen vanzelf weg of worden minder, bij een trauma is dit niet het geval, het kan zorgen voor veel signalen van een PTSS, die het trauma in stand houd waardoor een persoon er veel last van blijft houden.
Om PTSS beter te begrijpen is het belangrijk om te lezen over PTSS bij website met een hulpverleners uitleg, maar ook website van lotgenoten. Van lotgenoten kunt u veel leren om het beter te begrijpen, situaties te herkennen, linken te leggen tussen gedachten en signalen. Op een website van een hulpverlener staat vaak alleen een algemeen beeld, de basis uitleg.
Om uw eigen PTSS beter te begrijpen is het belangrijk om een onderzoek te starten naar alles wat met PTSS te maken heeft, door het bijhouden van overzichten en schema’s om meer duidelijkheid te krijgen van welke signalen u het meest last heeft, hoe vaak deze opkomen en wat de oorzaak hiervan is. het is belangrijk om een signaleringsplan te maken met de 4 fase van signalen en gedachten, door het in te delen heeft u een duidelijk beeld hoe het verloop is, wat u er aan kunt doen, hoe u het kunt erkennen.
Praat met lotgenoten op sociaal media of in een hulpgroep, lotgenoten hebben veel situaties al mee gemaakt en weten hoe u zich voelt en erkennen en herkennen het probleem, voor vele is een oplossing, de lotgenoten hebben vele tips en trics die u verder kunnen helpen. Lotgenoten kunnen helpen om de situatie voor u begrijpelijker te maken, het anders uit te leggen.
Om de PTSS beter te begrijpen is het belangrijk zoveel mogelijk te leren van vorige momenten, door een situatie te evalueren kunt u veel leren. Hoe kwamen de gedachten op? Wat is er gebeurt? Wat waren de gevolgen van de gedachten? Wat deden de gedachten met het gevoel? Hoe heeft u het aangepakt? Heeft het geholpen? Hoe zou u het de volgende keer anders doen?
Aanpak
Leer zoveel mogelijk te luisteren naar het lichaam, de signalen te erkennen, te weten hoe het opkomt en wat het met u doet. Het luisteren is erg belangrijk om op tijd te kunnen stoppen en te beginnen met bijvoorbeeld afleiding zoeken om signalen te verminderen.
Door het dagelijks plannen van vaste activiteiten kunt u een structuur aanhouden, deze is extra belangrijk wanneer een persoon veel herbelevingen, nachtmerries heeft of wanneer er minder activiteiten zijn omdat de persoon moe is.
Vragen
Welke triggers heeft u geluiden, geuren, woord trigger? Het is belangrijk te weten welke triggers u heeft op een dag om buien te kunnen voorkomen. Wat maken trigger bij u los? Wat kunnen triggers als opstapeling met u doen? Weet hoe u een trigger kan stoppen door direct te reageren als het gebeurt, door afleiding te gaan zoeken, door erover te praten, door erover te schrijven, op actief te gaan sporten.
Heeft u last van gedachten aan de gebeurtenis, die te pas en te onpas opkomen? Kunt u zich nog de gehele gebeurtenis herinneren of zijn er stukjes weg of kunt u juist de hele gebeurtenis herinneren tot in perfectie/detail? Brengen deze gedachten u uit uw ritme? Kunt u minder goed functioneren in het dagelijks leven?
Heeft u het gevoel dat de gebeurtenis weer opnieuw zou kunnen gebeuren, word u hierdoor achtervolgt? Voelt u zich meer eenzaam, machteloos dan anders? Bent u meer alert en waakzaam op uw omgeving? Heeft u meer last van stress, schrik, paniek of angst? Heeft u meer last van het uiten van emoties en gevoelens?
Heeft u last van slaapproblematiek zoals nachtmerries of nachtelijk piekeren? Ben u de laatste tijd meer hooggevoelig, meer prikkelbaar? Is uw lontje korter geworden? Ben u na de gebeurtenis meer plaatsen of mensen gaan mijden, omdat u niet wil herinnerd worden aan de gebeurtenis?
Heeft u na de gebeurtenis meer last van een verminderd zelfvertrouwen, zelfbeeld? Heeft de gebeurtenis invloed op uw toekomst plannen? Vergeet u vaker iets of heeft u meer moeite met iets onthouden? Heeft u meer last van het minder goed kunnen concentreren?
Het trauma inzichtelijk maken door het gebruik van een mindmap of een schema. Schrijf de jaartallen op van de trauma’s die u heeft ervaren. Wie heeft dit gedaan? Schrijf de naam van de persoon op. Welke trauma’s waren dit? Heeft de omschrijving een “groot”woord zoals in een rechtbank of volgens de wet.