Wat is het
Het is belangrijk om te weten hoe u een trauma bij iemand kunt herkennen, bijvoorbeeld als u de persoon beter kent en de persoon zich anders gaat gedragen, meer dingen gaat vermijden of niet wil gaan doen, de persoon meer stress of angsten ervaart op een dag. Ook is het belangrijk u in te leven in de persoon en hoe het voor u zou zijn. Hierdoor reageert u heel anders op wat iemand zegt dan direct te antwoorden.
Voor personen met een trauma is het belangrijk dat het trauma word erkent en herkent om het te verwerken en een nieuwe start te kunnen maken. De erkenning geeft het gevoel van gehoord en begrepen te worden in de problematiek. Het is belangrijk om contact te blijven houden met andere voor steun, hulp of een activiteit, het alleen leven met een trauma is erg zwaar en heeft grote gevolgen voor de gezondheid en sociale punten.
Voor iedere persoon is het anders hoe het met dingen omgaat met een trauma. Niet elke persoon met PTSS heeft last van dezelfde triggers of zelfde signalen. In het algemeen zijn er veel vergelijkingen zoals in harde geluiden, geluiden met regelmaat of woorden die een persoon eraan herinneren.
Met een trauma moet u opletten hoe u tegen iemand spreekt of hoe u zich uit. Het is belangrijk het positief te houden, ook wanneer de persoon voor de zoveelste keer het verhaal wilt vertellen. Hoe vaker een persoon er iets over wilt zeggen hoe meer het de persoon bezig houd en hoe meer invloed het heeft op de dag. Voor de persoon is het belangrijk zich te uiten over hoe het gaat, hoe het trauma bezig houd en hoe de persoon zich voelt.
Een persoon met een trauma kan er eg veel last van hebben en door kleine dingen in een bui raken. Het is belangrijk om te weten wat de dingen voor de persoon zijn om deze zo min mogelijk te laten voorkomen. Het kan zorgen dat de persoon een gehele dag gedachten houd aan het gesprek of het onderwerp en hierdoor veel stress of angsten ervaart op de dag.
Iedereen in Nederland heeft kans op het krijgen van mentale problematiek. Bijna iedereen kent iemand die mentale problematiek heeft. Mentale problematiek hoort bij het leven en kan iedereen overkomen. Het is belangrijk niet te oordelen over een persoon, maar begrip te hebben voor een moeilijke tijd of periode. Door te oordelen kan een persoon meer mentale problematiek krijgen.
Herkennen
Wel doen
Een persoon met een trauma heeft een zeer nare situatie meegemaakt, om het te kunnen begrijpen hoe het is voor de persoon is het belangrijk om te kijken naar hoe het voor u zou zijn, dit is pas een milde versie. Het gaat alle inlevingsvermogen te boven hoe het is voor de persoon en hoe de persoon beschadigd is in het gevoel en emoties. Lees ervaringsverhalen online om een duidelijk beeld te krijgen wat een trauma kan inhouden voor een persoon.
Een persoon met een trauma heeft vaak weinig geduld voor dingen, is snel geprikkeld of overprikkeld. De persoon ervaart dagelijks de gevolgen van stress zoals hoofdpijnen en spanning. Hierdoor is de concentratie van de persoon vaak laag. Door het trauma heeft een persoon last van herbelevingen en nachtmerries waardoor een persoon weinig rust ervaart op een dag. De persoon is hierdoor vermoeid een gehele dag.
Wees duidelijk in het contact wat u wil weten, wat u wilt dat gaat gebeuren. Onduidelijkheid zorgt voor meer gedachten en het overdenken hiervan, het zorgt voor hogere signalen. Vat in het kort de belangrijkste punten samen zodat het geheel duidelijk is voor de persoon. Plan een afspraak voor een bezoek of een gesprek, onverwachts kan een persoon triggeren.
Een persoon heeft duidelijkheid nodig in de aanpak van de problematiek, in gesprekken met andere. Hoe duidelijker het voor de persoon is hoe meer geduld een persoon kan hebben en hoe meer de persoon het met rust kan laten. Onduidelijkheid zorgt voor veel vragen, veel gedachten en hoge signalen. Na een gesprek in het kort een samenvatting zodat het duidelijk is of een verslag op papier om het na te lezen.
Wees aardig en vriendelijk in het contact wat er ook gebeurt, geef duidelijk u grenzen aan en maak negatieve situaties bespreekbaar. Zorg dat de momenten worden uitgesproken en niet een negatief punt blijven in het contact een persoon onthoud ze en stapelt ze op waardoor het minder positief word ervaren. Een persoon kan situaties van nu opslaan als een herbeleving met filmpjes van de situatie hoe u gekleed was, waar u stond, waar het was, tijdstip enz.
Zorg dat het contact met de persoon veilig voelt voor de persoon, de persoon het aan u kan vertellen, het een goed gevoel geeft. De persoon is meer onzeker en voelt zich veel vaker minder veilig op plekken of in contacten. Spreek af op een plek waar het rustig is, met niet te veel prikkels of triggers, waar u niet gestoord word, waar het contact rustig kan worden opgebouwd.
Een persoon met PTSS heeft het nodig om te praten over het trauma om het te kunnen verwerken en om er in het dagelijks leven minder last van te hebben. Een trauma moet worden behandeld met traumatherapie om het trauma te verwerken een persoon kan dit niet zelf, zonder therapie kan het trauma groter worden en de signalen verergeren.
Een persoon heeft het nodig regelmatig zijn of haar hart te luchten en om te praten over de nare gebeurtenis of signalen waar de persoon last van heeft. De persoon heeft er dagelijks veel last van, het kan erg wisselend zijn hoe het gaat met de persoon, er zijn vaak meer slechte dagen als goede als het trauma niet is behandeld.
Niet doen
Stap niet makkelijk over de problemen van de ander heen. De persoon heeft veel emotie van de de nare gebeurtenis en wil het uiten en woorden aangeven. Een persoon kan het er regelmatig over hebben, wees geduldig om dan ook te luisteren. Het is belangrijk voor het verwerkingsproces. Het is belangrijk gehoor te geven aan de problematiek door te luisteren en er te zijn voor de persoon. Kijk hoe het probleem en de gevolgen samen kunt aanpakken.
Wanneer iemand een trauma heeft opgelopen is het niet alleen voor de ene dag dat het is gebeurt. De persoon houd ook de dagen en jaren erna nog veel last van elke dag. Het is daarom erg belangrijk gepast te reageren als een persoon er iets over wilt vertellen of wilt uitleggen. Adviezen zijn vaak goed bedoelt, maar vaak kent de persoon ze al, of is het niet van toepassing op de persoon.
Negeer de signalen van PTSS niet en zie het niet als aanstellen, het geeft geen gehoor bij de ernst van de signalen van de persoon en hoeveel last de persoon ervan heeft. De persoon krijgt het gevoel niet gehoord te worden in het probleem. Neem de signalen serieus en maak ze bespreekbaar.
Dwing een persoon niet om over het trauma te praten, omdat u er meer van wilt weten of het wil uitzoeken. Wanneer het goed voelt voor de persoon komt deze zelf naar u toe om erover te praten. Het blijven terugkomen op het trauma en de nare gebeurtenis kan voor een persoon met PTSS naar aanvoelen. Vraag niet direct naar een trauma, het kan een persoon overvallen en de persoon kan hierdoor dichtklappen.
Een oordeel hebben over problematiek komt vaak omdat een persoon weinig van de problematiek af weet, de persoon heeft het ergens gehoord maar weet niet hoe het voor de persoon is. Het oordelen op mentale problematiek kan de persoon meer problematiek geven, het kan de persoon onzeker maken of dat de persoon zo anders is.
Wanneer iemand mentale problematiek heeft en hierover het gesprek aan gaat kan het zijn dat de persoon niet alles verteld, dit kan on diverse redenen zijn. Door vragen te stellen die duidelijk zijn kort, en gericht kan een persoon makkelijker over het moeilijkere stuk praten. Het vragen naar een trauma of een PTSS kunt u beter eerst vragen wanneer u het met de persoon erover wilt hebben en niet direct vragen het overvalt de persoon en de kans is groot dat de persoon dichtklapt.
Op mentale problematiek heerst taboe hierdoor is het voor veel personen vaak al lastig om over te praten. Het delen van informatie is voor een persoon een grote stap. Het vragen naar de problematiek alleen is niet voldoende, het geeft vaak geen rust als er verder niks mee gebeurt. Wanneer een persoon erover praat verwacht het vaak ook dat er daarna actie komt.
Behandelen
Bekijk samen de mogelijkheden die er zijn om de persoon zo goed mogelijk te ondersteunen in de moeilijke tijd. Kijk naar wat het met de persoon doen en wat de triggers zijn van de persoon. Kijk naar de mogelijkheden die er zijn om de persoon op te fleuren, om nieuwe stappen te zetten, om leuke dingen te gaan doen. Laat de persoon hierbij duidelijk de eigen grenzen laten aangeven.
Stop het contact niet met de persoon naar een bui die heel heftig kan zijn, geef de persoon een nieuwe kans. Ook als de persoon gaat vermijden en vaker aangeeft geen contact te willen, het is niet dat de persoon het niet wil maar het voelt op dat moment niet goed en het kan zijn dat de persoon het op dat moment niet aandurft. Voor een contact moment kan al van alles gebeurt zijn zoals een trigger, herbeleving.
Een persoon heeft het nodig dat er personen zijn waar de persoon bij te recht kan voor hulp, voor vragen of voor kleine dagelijkse dingen, een persoon die de persoon steunt en helpt bij het doorkomen van de periode. De persoon met PTSS zoek een persoon die eerlijk en betrouwbaar is en klaar kan staan voor de persoon als het nodig is. De persoon moet geduldig zijn.
Om minder last te hebben van trigger en hoge signalen is het belangrijk voor een persoon met ptss om veel rust te hebben en te ervaren en om veel te bewegen en of te sporten om meer grip te krijgen op signalen en gedachten van het trauma.
Neem het leven van de ander niet over. Ga niet bepalen wat de ander het beste kan/moet doen. Het geven van adviezen, je kan het beter zo of zo doen, of dit kan helpen, kan een averechts effect hebben op de persoon. Die ander wil graag zelf weer controle krijgen over zijn eigen leven. Probeer de persoon zoveel mogelijk te motiveren dingen weer op te pakken.
Uit geen vooroordelen van PTSS zoals daar kan je prima mee leven of kan je niet over je trauma’s heen stappen, het komt beledigend over, geen begrip voor de situatie en het zegt niks over wat de persoon heeft moeten doorstaan om een PTSS te hebben en krijgen.
gevolgen
Wanneer er minder gepast word gereageerd van bijvoorbeeld dat weten we al, voelt een persoon zich niet gehoord en begrepen in de problematiek, de persoon kan hierdoor meer het gevoel krijgen dat het aan de persoon ligt of de persoon schuld heeft. Het zelfvertrouwen van de persoon kan hierdoor minder worden.
Woorden die u uit kunnen bij een persoon hele andere dingen oproepen, die gedachten geven aan het trauma of daarmee te maken hebben. Het triggert de persoon en de persoon kan er een gehele dag last van hebben in hoge signalen en veel gedachten. In het gesprek kan het voor een persoon dan snel te veel worden, overvraagt. Het kan zijn dat een persoon dichtklapt.
Zet de persoon niet voor het blok door direct te gaan praten en vragen over het trauma of de persoon erover moet praten. De persoon komt naar u toe als de persoon het er met u over wilt hebben. Het moeten praten over iets naar zorgt voor een negatief moment in het contact.
Het is heel erg wat er gebeurt, is kan een persoon weinig mee en de persoon weet het, het is een bevestiging voor de persoon. Het kan zorgen voor het gevoel van minder gehoord worden omdat er daarna vaak weinig nog over word gezegd. Het komt wel goed of ben je daar nog steeds niet overheen het is al … geleden, helpen een persoon niet verder in het verwerken of herstel, het geeft een negatief gevoel. Een herstel heeft tijd nodig en kan lang duren, soms jaren, een persoon heeft meer aan goed dat je de hulp aan gaat, wat ik dan voor je doen, heb je ergens hulp bij nodig? Het geeft het gevoel dat u er ook voor de persoon wilt zijn en wilt helpen.
Wanneer een persoon meer gaat vermijden, is de persoon meer binnen, komt de persoon minder bij activiteiten en is hierdoor minder sociaal. De kans is groot dat een persoon in een sociaal isolement terecht komt en steeds meer dingen gaat vermijden. De activiteiten doen en het opstarten van een dag gaan steeds moeilijker of gebeuren niet.
Een persoon met PTSS is meer hooggevoelig, het is belangrijk hier elke dag rekening mee te houden. Een persoon slaapt meestal kort en minder goed door nachtmerries of piekeren. De persoon is meer prikkelbaar op een dag en kan sneller getriggerd raken. Het is belangrijk om een prikkelarme plek te wonen om er zo min mogelijk last van te hebben.
Aanraken kan bij een persoon zorgen voor een herbeleving, nare herinneringen of gedachten. Personen met een trauma als mishandeling of misbruik kunnen hier veel last van hebben als u de persoon aanraakt. Het kan een herbeleving erger maken of signalen sneller laten oplopen. Vraag het eerst voor u de persoon aanraakt of het goed is.
Onduidelijkheid zorgt voor veel nadenken, zorgen en piekeren, zorg dat het kort en duidelijk is voor de persoon. De persoon kan van onduidelijkheid veel stress hebben op een dag tot het moment dat het duidelijk is. Zorg voor voldoende duidelijkheid in een gesprek en op papier, vat het kort samen.
Wanneer het voor een persoon niet goed voelt en er moet toch een moment van contact zijn, is het een gesprek met veel stress en paniek. Het kan ervoor zorgen dat een gesprek veel minder goed verloopt of dat de persoon niet kan vertellen wat het normaal wel zou doen. De persoon zit meer in gedachten dan bij het gesprek.
Door het hebben van een oordeel word er niet gekeken naar de persoon met problematiek maar naar een algemeen beeld wat ergens is gelezen, of gehoord. Het beeld heeft niks te maken met de problematiek die de persoon ervaart. Niet elk persoon met een PTSS ervaart dit hetzelfde, ervaart dezelfde signalen. Door een oordeel blijft mentale problematiek in de taboe sfeer.
Voor een persoon met mentale problematiek is het vaak erg lastig en zwaar genoeg 365 dagen in het jaar. Een persoon zonder problematiek weet vaak niet wat het precies inhoud om het te hebben, het zijn woorden in een artikel, maar heeft het zelf nooit ervaren. Het is belangrijk te lezen over mentale problematiek, te weten wat het inhoud en voor een mens kan betekenen, voor u er iets over zegt.
Vragen kunnen een naar gevoel geven bij de persoon als een kruisverhoor. Het is belangrijk er een balans in te houden en als de persoon aangeeft niks te willen zeggen erover dat het oke is. De grens van de persoon moet lijdend zijn in het gesprek, anders kan het onveilig gaan voelen voor een persoon. Stel vragen maar let op de persoon en hoe het met de persoon gaat, het praten over een trauma kan veel oproepen, vraag het tussen door of het goed gaat. Het stelt de persoon meer gerust en op zijn/haar gemak.
plan
Wel doen
Durf de persoon te vragen hoe het gaat en wat u voor de persoon kan doen, hoe u kunt helpen met iets kleins of iets leuks. Het praten over het trauma of hoe het gaat wat vaak met elkaar te maken heeft kan voor een persoon lastig en zwaar zijn er woorden aan te geven en het duidelijk te maken. Stel vragen als belangstelling in de persoon, open vragen werken vaak het beste.
Hoe meer de persoon het er over heeft, hoe meer de persoon bezig is met het verwerken en loslaten van het trauma, om een nieuwe start te kunnen maken en door te gaan. Wees geduldig elke keer dat een persoon het erover heeft, luister met aandacht en stel vragen, toon begrip voor de situatie van de persoon.
Ga na wat de persoon graag zou willen, hoe het anders zou kunnen. Maak samen een plan met doelen om het te gaan aanpakken of dingen te verbeteren. Het is belangrijk dat een persoon opnieuw positieve ervaringen op doet in het contact en het dagelijkse leven in de samenleving.
Accepteer het dat een persoon het er niet over wil hebben, het is een zwaar en moeilijk onderwerp voor een persoon waar een persoon niet altijd over kan en wil praten. Kies een moment dat de persoon het weet om het er over te hebben, plan het in. Over het naarste wat u is overkomen gaat u niet met iedereen praten en is geen onderwerp voor bij de koffieautomaat. Geef de persoon de ruimte om het erover te hebben.
Geef duidelijk u grenzen aan, wees hier consequent in. Laat ook de persoon duidelijk de grenzen aangeven. Het is duidelijk wat kan en hoe het gaat verlopen en houd het positief in het contact. Lopen signalen te hoog op, kan u weg gaan en een ander moment terug komen, wanneer u een signaleringsplan heeft kunt u de persoon helpen het te verminderen. Het weglopen geeft een negatief gevoel, in de steek gelaten.
De persoon heeft motivatie nodig om dingen te blijven doen en te blijven aanpakken, om contacten te onderhouden of dingen niet te gaan vermijden. Voor de persoon is het belangrijk dat er vaste personen zijn die hierin kunnen en willen helpen. Het contact is vaak lastig aan te gaan door de nare gebeurtenis, hierdoor kan het starten van een gesprek veel lastiger gaan.
Het is belangrijk om een veilige plek te hebben waar de persoon kan herstellen van het trauma en een nieuwe start kan maken naar de toekomst. Dit kan vaak het beste in een totaal andere omgeving, in een andere plaats. Kijk naar de mogelijkheden die u heeft om te verhuizen of voor een vakantie om bij te komen.
Om het trauma te verminderen is het belangrijk het te laten behandelen, hierdoor nemen de signalen van het trauma af en kunt u makkelijker de draad weer oppakken. Wanneer een trauma niet word behandeld kan het grote gevolgen hebben voor het dagelijks leven van de persoon.
De persoon voelt zich vaak het beste in een rustige omgeving met niet al te veel geluiden, een woning met overlast kan signalen van ptss verergeren. Zoals bijvoorbeeld spelende kinderen van een kinderdagverblijf kunnen veel herrie maken, hierdoor zo dit te druk zijn en te veel triggeren en hierdoor minder geschikt.
Het goede voorbeeld, hoe het wel kan gaan, waar de persoon aan kan vasthouden en op kan steunen. Houvast is belangrijk om nieuwe stappen te kunnen maken, om negatief denken te veranderen en te zien dat het de moeite waard is om te leven. Het goede voorbeeld laat mogelijkheden zien hoe u dingen kunt veranderen of hoe u zou willen zijn, hieraan kan gewerkt .
Het is belangrijk om de personen te steunen in plaats van te beoordelen op iets. De persoon heeft er zelf niet om gevraagd, de persoon wilt liever de problematiek ook niet. De persoon doet er van alles aan om de problematiek zo min mogelijk te laten zijn op een dag. Het helpen met een boodschap kan een persoon al helpen, soms kan het door de problematiek lastig zijn naar buiten te gaan bijvoorbeeld bij hoge signalen, vermoeidheid, depressie, PTSS.
Door de juiste vragen te stellen en door te vragen bij de problematiek kunt u veel over een persoon te weten komen. Hierdoor zou er een beter behandelplan kunnen worden gemaakt of een signaleringsplan en kan er beter worden gekeken naar de diagnose of deze passend is. Door door te vragen kunt u iemand over de s
Niet doen
Vermijd hard praten of schreeuwen, het kan een schrik reactie geven, herbelevingen veroorzaken en zorgen voor angsten. Schreeuwen of roepen kan een situatie van nood zijn en zo reageert de persoon hierop. Praat rustig en op normaal volume. Een trigger kan zijn harde geluiden wat direct kan zorgen voor buien of herbeleving.
Trigger een persoon met trauma’s niet, triggers kunnen zijn geluiden of woorden die kunnen zorgen voor buien. Zoals bijvoorbeeld harde geluiden zoals elektrisch gereedschap of onverwachte geluiden zoals een deurbel. Leer de triggers van de persoon kennen door er naar te vragen, het onderwerp bespreekbaar te maken en ze zoveel mogelijk te voorkomen.
Vermijd drukte, vraag een persoon niet mee om bijvoorbeeld op zaterdag middag te gaan winkelen, het is al snel te druk voor de persoon. Vraag de persoon mee op een rustig moment zodat de persoon er meer van kan genieten en het vooraf duidelijk is wat de persoon mag en kan verwachten.
Voor personen met PTSS kan het lastig zijn om per direct iets te gaan doen, van een onverwachts bezoek, kan een persoon getriggerd raken, de persoon verwacht het niet, schrik en krijgt hoge signalen, de persoon kan zich niet voorbereiden.