Ruim een jaar wachten op een intensieve behandeling in de geestelijke gezondheidszorg voor een trauma
Wat is het?
Een jaar wachten binnen GGZ op hulp is in veel gevallen nog aan de korte kant. Veel personen met trauma, wachten veel langer op een behandeling, in sommige gevallen word behandeling steeds uitgesteld. De wachtlijsten die er zijn lopen alleen maar op de afgelopen jaren, er komt minder personeel en hierdoor minder hulp. Jaren word er bezuinigd op de GGZ hierdoor is er niet geïnvesteerd in het verkorten van de wachtlijsten, meer personeel aan nemen, de werkdruk verlagen, zorgen voor betere gepaste hulp. De gevolgen zijn lange wachtlijsten, met een kans binnen het jaar te mogen komen voor een intake, hierna is het vaak nog lang wachten tot de therapie gaat beginnen.
Herkennen
In het gunstigste geval dat een diagnose direct word gesteld, en een persoon direct traumahulp kan krijgen, moet een persoon ruim 1 jaar wachten voor de persoon kan gaan beginnen. Het is een lange tijd om te wachten zonder dat een persoon hulp krijgt, of leert omgaan met de signalen. Een trauma en de signalen zijn al chronisch, de persoon heeft dus minimaal 1 jaar nachtmerries, herbelevingen en angsten voor dat de persoon kan starten.
Voor een persoon kan het heel naar zijn de stappen te moeten zetten naar hulpverlening. Het is niet iets wat een persoon in 1 dag beslist. Wanneer een persoon heeft geaccepteerd dat het nodig is en de stap gaat zetten de hulp te laten starten, is de persoon al heel wat grenzen over heen gegaan. Wanneer de persoon zich aanmeld, is het belangrijk dat een persoon direct verder word geholpen, door te moeten wachten van een wachtlijst, kan een persoon steeds meer opgaan zien tegen het beginnen van EMDR en hierdoor uiteindelijk niet meer willen.
Doordat een persoon nog steeds zit vanaf het aan melden tot eerste echte hulp, zonder hulp, moet een persoon zelf een manier vinden om het aan te pakken om er grip op te krijgen om er een balans in te krijgen. De persoon heeft nog niet geleerd hoe dit moet, het signaleren en observeren van de signalen en gedachten en om hier een oplossing voor te bedenken. Hierdoor komt het regelmatig voor dat een persoon in een crisis komt, ook bij de crisisdienst zijn er zoveel wachtende voor u.
Juist bij een angststoornis is een jaar wachten veel te lang, door dat de angst meer gaat groeien, word het steeds moeilijker op een dag voor een persoon. Hierdoor kan een persoon veel meer gaan vermijden, hierdoor minder buiten komen en is de kans op een depressie erg groot. De persoon krijgt meer angsten, blijft meer angst houden en neemt minder af, meer dingen gaan angsten geven door bijvoorbeeld een trigger.
Behandelen
Het behandelen van een trauma, word steeds moeilijker in Nederland, er komen steeds minder specialisten die een behandeling kunnen en mogen doen, veel traumacentrums die gespecialiseerd zijn in traumabehandeling sluiten, de vraag naar hulp word steeds groter en het aanbod steeds kleiner. Dit zorgt ook mede dat de wachtlijsten zo lang zijn.
Een persoon met een trauma krijgt een intensieve behandeling, tot de intake is de wachtlijst nu ongeveer 6 maanden, het is verschillend in welke regio u woont. Wanneer een persoon zich bij de huisarts meld en een verwijsbrief krijgt kan het zich melden bij een GGZ.
- De persoon komt op een wachtlijst en daarna een intake. De intake kan maanden duren vanaf dit moment, in die tijd is er verder geen hulp, of aanpak van de signalen.
- Een persoon krijgt een intake en een diagnose, aan de hand hiervan word er naar therapie gezocht. Vaak zit tussen de intake en start van therapie enkele maanden, de persoon komt opnieuw op een wachtlijst voor trauma behandeling.Soms kan u tercht in de periode bij het act of het fact, 1 uur per week, het kan ook zijn dat de hulp pas begint bij start EMDR.
- Na maanden kan een persoon komen voor een intake bij de behandeling met bijvoorbeeld EMDR, voordat er gestart gaat worden is er een tijd dat er word gesproken over het trauma, maar niet word behandeld, pas enkele maanden later word de EMDR gestart.
In GGZ is het heel lang de norm geweest dat een persoon eerst stabiel moet zijn voor het kan beginnen aan traumatherapie. In de tijd van het stabiel worden was er maar 1 uur per week een gesprek en was het pappen en nathouden. Een persoon ging vaker achteruit dan de trauma’s zijn aangepakt. Een persoon word niet stabiel of stabieler als de trauma’s niet zijn verwerkt. In sommige gevallen word het met jaren uitgesteld, waardoor een persoon jaren wacht en nog steeds geen hulp heeft. Het stabiel worden word langzaam anders gezien in GGZ .
In veel gevallen krijgt een persoon ambulant hulp voor EMDR, hierdoor zit een persoon na een sessie alleen thuis, vaak is een hulpverlener niet bereikbaar of heeft geen tijd. Hierdoor moet een persoon het na een sessie vaak zelf uitzoeken met alle signalen, herbelevingen en gedachten die opkomen. Voor een persoon kan dit veel te zwaar zijn om alleen te doen. Wanneer een persoon tijdelijk is opgenomen kan de persoon geleerd worden hiermee om te gaan. In een EMDR sessie word het naarste stuk van het trauma besproken en behandeld.
Wanneer er word gestart met een verkeerde diagnose, moet er eerst een second opinion komen. vaak gaat hier enige tijd overheen voor er een psychiater is die dit gaat doen. Het is dan de vraag of deze dan wel gelijk PTSS vaststelt en als mogelijkheid geeft het te behandelen. Een second opinion kan worden aangevraagd via een behandelaar, hiervan komt een verslag en word toegevoegd in het medisch dossier als een officieel medisch onderzoek.
Gevolgen
Wanneer een persoon een trauma heeft, wil dit niet automatisch zeggen dat GGZ het hiermee eens is, de diagnose stelt en zorgt voor een behandeling. Heel vaak word er geen gehoor gegeven aan trauma, worden de signalen niet begrepen, zeker bij CPTSS en MCPTSS word er vaak uitgesteld en wachten op behandeling. Vaak word er een andere diagnose gesteld zoals Autisme of een psychose, hierdoor zit een persoon aan een verkeerde diagnose vast en krijgt geen hulp voor de trauma’s.
Doordat een persoon niet direct te recht kan voor hulp, en een jaar moet wachten, lopen alle klachten alleen maar op. Wanneer een persoon is beschadigd door PTSS, zijn veel van de klachten als chronisch, 6 maanden, voor een persoon begint. De persoon kan hierdoor veel meer angst ervaren, minder contacten hebben met andere , het zijn de lange termijn gevolgen van een PTSS voordat een therapie is begonnen.
Het zelfbeeld gaat naar beneden, en de angststoornis wordt groter. Problematiek die niet word aangepakt heeft allen maar meer kan uit te groeien tot iets extreems. Wanneer een persoon een trauma heeft, heeft het een angststoornis, van de angst is een persoon vaak onzeker en twijfelt veel, naast het trauma waardoor de persoon is beschadigd, zorgt dit voor een andere kijk op zelfbeeld, een persoon kan veel negatiever over zichzelf gaan denken. Door een angststoornis, die niet is behandeld kan een persoon met periode depressief zijn, de gedachten die een persoon heeft van het trauma zijn niet verwerkt, komen met regelmaat op, zorgen voor een naar en somber gevoel.
Het wachten op hulp geeft het gevoel dat er niks gebeurt, het uitstellen en wachten, het kan voor een persoon hierdoor steeds moeilijker worden, wat heeft het nog voor zin, ik moet het nu ook alleen doen, waarom zou ik nog wachten, wat gaat het nu opleveren, als we nu niet starten komt het nooit meer. wanneer een persoon zich aanmeld wil het ook de stappen gaan maken, de persoon merkt aan zichzelf dat het achteruit gaat, maar kan het niet voorkomen.
- Alertheid word alert op de omgeving, heel de dag alert en snel schikken, achterom kijken, het voelt onveilig
- Angsten; worden groter door de angststoornis, persoon krijgt van steeds meer dingen angsten, durft niet naar buiten of heeft geen contacten bang om de deur te open, geluiden of woorden die triggeren
- Depressie; is er met grote regelmaat, het overzicht kwijt raken, somber en down voelen, doen knop die uit staat, uitzichtloos
- Emotionele vervlakking; de emoties van een persoon worden steeds meer verstopt, het voelen van de emoties zorgt dat een persoon nog minder kan doen op een dag
- Gevoelens van vervreemding; de persoon kan zich steeds meer tegen andere gaan draaien, het niet meer veilig voelen bij andere, het vermijden van contacten, de persoon geeft zich steeds meer de schuld van het opgelopen trauma, de persoon wil steeds minder met andere te maken hebben, de persoon het zelfbeeld en zelfvertrouwen nemen zwaar af
- Herbeleving; die te pas en te onpas opzetten, geen controle over, komen steeds vaker opzetten en zorgen dat een persoon meer in het verleden gaat leven dan het heden. Minder rust op een dag of geen rust meer kunnen vinden.
- Machteloosheid; de persoon kan er niks aan doen, moet accepteren dat het trauma nog niet behandeld word, voelt zich naar van het trauma maar kan er niks aan doen om het anders te laten zijn.
- Moeite met concentreren; door het volle hoofd van alle gedachten die steeds opkomen, van het trauma van het piekeren en dingen die nu gebeuren, het kan zijn dat een persoon steeds moeilijker kan lezen of zich niet meer bezig kan houden.
- Nachtmerrie en angstige dromen over het trauma; elke nacht nachtmerries hebben, niet meer durven te gaan slapen, moeite met inslapen of doorslapen,. minder uitgerust opstaan, zeer veel invloed op de dag
- Negatieve gedachten / afgestompt gevoel; negatief gaan denken over zichzelf, negatieve gedachten van het trauma, van dingen die niet lopen, van niet meer willen, het nut van het leven
- Prikkelbaar; door minder slapen, meer spanning in het lichaam, door de angsten, steeds triggers van geluiden, geuren of woorden, kort lontje die steeds korter word. steeds meer lichamelijke klachten door hoge signalen en buien
- Schrikreacties of paniek buien; de buien komen met grote regelmaat, de persoon heeft niet geleerd hiermee om te gaan en om het te stoppen waardoor het met regelmaat een crisis is
- Wantrouwen een persoon kan andere steeds meer gaan wantrouwen, het gevoel van een normaal contact is er niet, er is te veel gebeurt wat op de voorgrond staat, de persoon geeft een ander geen kans om dichtbij te komen
Plan
Omdat de wachtlijsten zo lang zijn is het belangrijk zelf een actie te nemen. Meld u aan bij de GGZ en start een onderzoek naar uzelf, naar de gedachten en signalen, het verloop, de oorzaak, gevolgen, naar triggers. Hierdoor heeft u een goed beeld van de problematiek van uzelf en kunt u van alle dingen een oplossing bedenken. Hoe meer u kunt herkennen en begrijpt van de diagnose en alles wat er mee te maken heeft, hoe beter u het kunt uitleggen, hoe meer hulp of betere hulp u kunt krijgen en een goed hulpvraag kan stellen.
Ga aan de slag met de hileka methode, met wind storm tornado en orkaan. Maak van de problematiek een signaleringsplan in 4 fase die u meer duidelijkheid geven over het verloop de verschillen tussen fase 1 en 4, hoe u het kunt herkennen, wat de gevolgen kunnen zijn, wat een oplossing is voor u om het direct aan te pakken. Het kan zorgen voor meer duidelijkheid waardoor u meer grip kunt krijgen op de gedachten.
Zorg voor een afleidingslijst met 10 punten die u elke keer in een vaste volgorde afloopt wanneer de signalen hoog zijn. De punten kunnen zijn eten, wandelen, tv kijken, yoga, fietsen. Net wat u het meeste rust geeft en wat u op dit moment nodig heeft. Door de vaste volgorde word het een gewoonte zo te handelen waardoor signalen minder kans hebben.
Zoek zoveel mogelijk dingen die u kunnen helpen. Lees op het internet de tips, de uitleg van de diagnose, wat het verloop is en wat de gevolgen zijn, door de gevolgen te weten kunt u een plan maken deze te herkennen en te voorkomen. Kijk ook bij andere diagnose zoals bij PTSS, bij hooggevoelig/hsp of autisme, deze tips of gewoontes kunnen helpen meer grip te krijgen.