Zelfdoding tijdens een opname

Wat is het

Op een afdeling binnen een opname van GGZ kunt u in veel verschillende situaties terecht komen, van boosheid en schreeuwen, tot zelfdoding. Het is een moeilijk onderwerp om het er over te hebben en vaak word dit niet meegenomen in de tijd op de afdeling, als preventie of uitleg, mocht het gebeuren … , pas als het gebeurt is word er over gesproken.

Gelukkig gebeurt het niet vaak dat er een zelfdoding is op een afdeling, maar de keer dat het gebeurt kan voor een persoon als traumatisch worden ervaren. Het ligt eraan hoe een persoon in het leven staat, het geloof, wat er is gezien en gehoord, hoeveel impact het heeft en of het traumatisch is. Was u op dat moment buiten heeft dit veel minder impact als dat u op de afdeling bent.

Een persoon kan het zo goed vermommen dat de persoon ’s ochtends aan het kleuren is, tekening voor de kinderen, vrolijk en aan het lachen en in de avond bedenkt het toch te doen. Voor andere komt het dan nog meer onverwachts, de signalen waren niet duidelijk zichtbaar, het plan wist niemand iets van, niemand kon het voorkomen, hierdoor heeft het nog meer impact op de andere.

Herkennen

Een persoon wil vaak niet dat het lukt, een persoon wil graag verbetering, verandering, maar de persoon krijgt het niet en ziet geen andere uitweg. Wanneer er beter bij de persoon word aangesloten door bijvoorbeeld beter te kijken naar mogelijkheden van wonen of hulp zou het kunnen worden voorkomen.

Bij sommige personen zijn de signalen erg duidelijk, ze zijn somber (depressief), angstig, wanhopig of in de war, maar wanneer u deze signalen in het dagelijks leven zou zien, is het minder duidelijk, een persoon moet het laten zien en uiten. De angsten en wanhoop kan een persoon verstoppen/ niet uiten, een begeleider merkt weinig aan een persoon. Wanneer een persoon zwaar depressief is staat het lichaam erna. Vaak is het moeilijk in te schatten of het zo is of niet. Wanneer een begeleider het gesprek aangaat over het onderwerp kan het juist de gedachten oproepen of het juist verergeren.

Vaak word er niet over het onderwerp gesproken, de persoon uit het niet omdat het moet lukken, wanneer de persoon het uit is de kans groot op medicatie, binnen blijven/ minder vrijheden. Het leven op een afdeling kan erg zwaar zijn, wanneer een persoon geen stappen kan maken, of als er minder mogelijkheden zijn in de langdurige zorg of woning, kan het voor een persoon uitzichtloos worden.

Op een afdeling is er vaak een beter contact doordat u de gehele dag bij elkaar bent, elkaar ziet. Hierdoor kan het erg heftig zijn als het gebeurt. Normaal zou het ergens in de buurt zijn of ergens in Nederland, dit ervaart u anders dan op een afdeling. Ook al is de persoon ergens een “vreemde” het voelt of u de persoon al jaren kent.

Het zien zorgt voor herbelevingen en nachtmerries, het zijn op de afdeling op het moment voor angst, stress of paniek. De gebeurtenis moet u niet te licht over denken, een persoon kan er zeer veel last van hebben en houden, het is niet iets waar u direct over heen kan stappen, het roept veel vragen op, het zet u zelf aan het denken, het kan negatieve gedachten bij uzelf oproepen, vraag hulp en steun.

behandelen

Voor personen op de afdeling kan het vaak lastig zijn om te erkennen dat een persoon de gedachten heeft of dat het zo slecht gaat met de persoon. Hulpverleners kunnen niks doen als er geen signalen zijn/worden aangegeven, er word niet opgelet, niet voorkomen. Vaak zijn hulpverleners te laat, of doet een persoon dit op een moment dat er weinig personeel is.

De begeleiding of een psycholoog komt melden dat er iemand is overleden door zelfdoding, dit is een hele schok, zeer onverwachts, zeker als u de persoon kent of een contact mee had. Wanneer er behoefte is aan een gesprek kan de persoon naar een psycholoog om het er over te hebben. In sommige gevallen word de dag erna met de groep stil gestaan bij het moment en er over gesproken.

Het is niet altijd vanzelfsprekend dat u bij de begrafenis aanwezig mag of kan zijn, wanneer u minder vrijheden heeft, zou het kunnen dat u er niet heen kan, ook familie kan besluiten dat de persoon in gesloten kring word begraven. Wanneer u er niet bij kan zijn en geen afscheid hebt genomen, blijft er altijd een stukje in u dat het niet kan of wil accepteren, het is niet geheel afgesloten.

Na een suïcide is er bij nabestaanden, medepatiënten en andere betrokkenen een verhoogd suïcidegevaar. Hulpverleners moeten daarom bij deze mensen extra alert zijn op suïcidaal gedrag. Zo nodig moeten er veiligheidsmaatregelen worden genomen. Het is wenselijk om meerdere gesprekken te hebben over het onderwerp de dag erna en week erna en naar enkele maanden. Stel vragen om er achter te komen hoe het gaat met de persoon. Een persoon kan er een schuldgevoel aan over houden, vraag hierna.

gevolgen

Wanneer een persoon het echt wilt, vind de persoon wel een manier om het te doen. Op een afdeling heeft een persoon geen scherpe voorwerpen of dingen om te steken. De persoon gaat veel verder in het denken om het toch uit te voeren dan anders, dit is vaak op een zeer pijnlijke, onmenselijke manier.

Wanneer het is gebeurt heeft dit zeer veel impact op de afdeling, alle toeters en bellen komen aangestormd, ambulance, politie, verpleging in de hoop het leven te redden. De sirenes en de impact op de afdeling kan nog lang bij blijven, ook het gene wat u heeft gezien kan zeer lang herinneringen geven, het kan met beelden terug komen zoals in een herbeleving bij een trauma. De gebeurtenis kan enkel dagen erna nog steeds merkbaar zijn op de afdeling, met extra spanningsveld, somber, rouw.

Personen op een crisisafdeling of langdurige zorg (opname) doen dit vaker, voor een persoon is er te weinig toekomst, er is al te veel gebeurt, er is te weinig hulp geweest, er is geen uitzicht op een woning. Een persoon in crisis heeft vaak al negatieve gedachten en ziet vaak ook minder toekomst en mogelijkheden. In de langdurige zorg kan het voor een persoon te lang duren, te weinig gebeuren in het herstel, waardoor de persoon opgeeft.

Personen kunnen totaal gaan flippen als het net is gebeurt of word gestopt met hartmassage, dit kan te maken hebben met het geloof van de ander of dat opgeven niet kan. Een persoon kan het niet aan dat er niet word doorgegaan en kan dit onbegrijpelijk vinden, het loopt te snel op in korte tijd, de meeste personen op een crisisafdeling hebben een kort lontje.

plan

Wanneer het voorkomt op de afdeling is het belangrijk te praten over de dingen die u bezig houden, het bespreken met de andere mensen op de afdeling. Het is belangrijk om de gebeurtenis te verwerken en los te laten, het kan enige tijd duren voor u meer rust ervaart op een afdeling.

Praat u liever met iemand anders dan met de begeleiders neem dan contact op met 113.nl voor een gesprek, tips of advies, zijn kunnen u ook verder helpen. Leg de situatie uit wat u net heeft meegemaakt en dat u het liever met iemand anders het erover wil hebben, ze zijn bereikbaar via telefoon, mail en chat.

Voor een groep is het fijn als er een moment bij word stil gestaan, de volgende dag, het er luchtig over te hebben, het te bespreken. Het geeft steun en begrip voor de situatie, de persoon voelt zich gehoord en begrepen in het de situatie en kan het makkelijker bespreken, verwerken en loslaten. Vraag hulp bij het verwerken als u er last van blijft houden.

Hoe minder u van mee krijgt, hoe beter het is voor het verwerken. Voelt u dat het even te veel word, ga naar buiten, weg van de plek. Laat het eerst bezinken voor u weer iets gaat doen, neem muziek mee, of wat te eten, ga een stukje lopen, probeer stoom af te blazen. Het even ergens anders zijn kan helpen bij het latere verwerken. Denk goed aan uzelf en let op uw gezondheid.

Schrijf de gedachten zoveel mogelijk van uw af, waar u zich zorgen om maakt, wat u bezig houd op het moment, de vragen die het oproept. Lees regelmatig in het positief dagboek naar de dingen die voor u goed gaan en wat u heeft bereikt, het geeft antwoorden op uw vragen.