Wat is het
Het denkpatroon van een persoon is niet hetzelfde als van een ander. Iedereen denkt of zijn of haar manier. Hierin maakt de samenleving dat er personen zijn die zwart wit denken of anders denken, terwijl iedereen anders denkt en vaak denkpatronen veel verschillen van elkaar. Toch word er gedaan of het ene denkpatroon beter is dan het andere.
In de hulpverlening word vaak aangeven dat personen zwart wit denken, dit denken komt voor bij vele diagnose zoals depressie, borderline, autisme, PTSS. Het zwart wit denken wil niet zeggen dat het altijd negatief is, vaak bij een diagnose komen er negatieve gedachten in periode. Zwart-wit denken is denken in 2 mogelijkheden, waardoor er vaak geen middenweg is. Hierdoor kan het moeilijker zijn om het gesprek aan te gaan met de persoon. Simpel denken is denken is makkelijke simpele oplossingen of mogelijkheden, vaak heeft dit ook 2 mogelijkheden, omdat een gebeurtenis/ verhaal vaak 2 kanten heeft.
Herkennen
Personen zien vaak geen kleur of een grijs gebied in het denken. Dit heeft veel te maken met de vele gedachten die een persoon heeft door de mentale problematiek. De gedachten geven vaak herinneringen waardoor een persoon meer negatiever gedachten heeft of herbelevingen. De gedachten bepalen voor een groot deel of er kleur is of niet.
Zwart wit denken = alles of niks, goed of fout, er is geen grijze middenweg. De persoon denkt in 2 uiterste hierdoor valt er een hoop aan mogelijkheden of informatie weg. Zwart denken gebeurt automatisch en hoe meer problematiek er is in de mentale gezondheidszorg hoe meer zwart wit een persoon gaat denken. Zwart wit denken is een raar begrip, het geeft niet aan wat er fout is aan de gedachten gang of wat er nu precies moet worden veranderd. De gedachten kunnen zwart = negatief of wit = positief zijn maar welke gedachten zijn dan kleur. Voor personen die alles letterlijk nemen is het zeer onduidelijk.
Zwart wit denken heeft veel te maken met dingen die zijn gebeurt in het verleden, zoals nare gebeurtenissen waar een persoon schade van heeft opgelopen. Door de gebeurtenissen is het gevoel, gedrag, gedachten en emoties van de persoon veranderd, waardoor er vaak meer zwart wit word gedacht. Personen nemen vaak de slachtoffer rol op zich door het gene wat de persoon is aangedaan.
Personen die zwart wit denken houden vast aan hun besluit en kunnen dit vaak niet omdraaien, mocht het blijken dat het anders is. Personen met een depressie denken vaak meer negatief en alles zit tegen en een persoon heeft zin meer iets te doen. Wanneer de persoon meer kleur zou zien was de persoon niet depressief, maar kon het naar buiten om iets leuks te gaan doen. Hoe langer de tijd met mentale problematiek aanhoud hoe meer het normaal word om zwart wit te denken.
Gevolgen
Simpel denken zorgt voor minder stress en er word eerder een besluit genomen. Omdat het simpel is, kan een persoon ook in een bui of moeilijke situatie een keuze maken, wat met een grijs gebied vaak niet mogelijk is in een bui. Simpel denken is altijd mogelijk en altijd toepasbaar. Het is vaak een manier van logisch denken en heeft korte simpele oplossingen of mogelijkheden. Bij personen met mentale problematiek is het hoofd vaak vol of voelt vol aan. Hierdoor is het denken in 2 mogelijkheden vaak makkelijker, dan alle opties afgaan. Personen met een diagnose leren zich vaak aan om op een makkelijker manier na te denken, door het simpel en makkelijk te houden is het voor de persoon vaak veel beter te volgen en duidelijk.
Simpel denken klinkt een stuk positiever dan het denken in zwart wit. De persoon zou het hierdoor beter begrijpen en meer actie kunnen nemen dan bij zwart wit denken. In het leven zijn er vaak ook maar 2 opties het leven gaat goed of het leven gaat slecht, vaak is er geen middenweg. De personen kunnen vaak nog positieve dingen bedenken of dingen die voor een afleiding kunnen zorgen. De positieve dingen of gedachten kunnen een persoon motiveren dingen aan te pakken. Wanneer een persoon simpel denkt heeft het vaak genoeg feiten dat het zo is voor de persoon een besluit maakt. De persoon geeft toe wanneer een ander met meer feiten of betere feiten komt.
Hoe langer het zwart wit denken aanhoud hoe meer zwart wit het blijvend word. De persoon kan totaal geen kleur of positiviteit vinden. Door simpel denken heeft een persoon vaak minder last van gevolgen en heeft het nog mogelijkheden om positief ergens te kunnen zijn. Hoe langer het simpel denken aanhoud hoe meer simpele mogelijkheden er zijn of oplossingen te vinden zijn. Het denkpatroon heeft vaak gevolgen voor het dagelijks leven en kan zorgen voor piekeren en minder goed slapen, voor meer signalen als stress of paniek.
In de hulpverlening zijn ze vaak niet voor de manier van simpel denken en noemen het zwart wit denken waardoor er gelijk een label aan een persoon word gehangen. Door te zeggen dat een persoon zwart wit denkt is er geen begrip voor het simpel denken en de manier van denken. Het zwart wit denken is voor de persoon veel makkelijker. Door het direct als zwart wit neer te zetten worden negatieve gedachten minder gehoord en begrepen. Hulpverleners hebben vaak hun oordeel over zwart wit denken, dit heeft vaak invloed op het contact. De signalen van negatief denken of negatief voelen worden vaak anders opgepakt of genegeerd omdat een persoon altijd negatief is. Vaak is er geen uitleg of informatie hoe een persoon van zwart wit denken weer meer kleur krijgt in het denken of anders gaat denken. Hierdoor blijft een persoon zo denken en word het het nieuwe normaal om zo te denken.
De persoon kan het gevoel hebben dat er nooit iemand voor de persoon klaar staat en dat de persoon niet geholpen word in de problematiek. Het gevoel kan waar zijn door ervaringen door trauma, verstoting of nare situaties, maar het kan ook een misplaatst gevoel zijn. De persoon ervaart geen gezelligheid, heeft vaak een schuldgevoel, minder vertrouwen in een persoon, waardoor het vaak lastig is een persoon te vertrouwen en te accepteren dat het iets doet voor de persoon. Een persoon voelt zich vaak in de steek gelaten door naasten of instanties.
De personen die zwart wit denken zeggen vaak ik doe nooit wat goed, dit heeft vaak te maken met het verleden en niet het gevoel te hebben dat iemand voor de persoon klaar staat of negatieve uitingen naar de persoon. De persoon kan te maken hebben gehad met mishandeling waardoor de persoon, steeds werd “afgestraft” voor iets. Hier houd de persoon het gevoel ik doe nooit wat goed aan over. Wanneer een persoon aangeeft Iedereen maakt misbruik van mij, heeft dit vaak te maken met het nare traumatische verleden, het is vaak de waarheid en heeft niks te maken met zwart wit denken, maar met het nog niet verwerkte verleden.
Personen die zwart wit denken zeggen ik verlies altijd dit heeft te maken met dat een persoon veel narigheid heeft mee gemaakt en niet een gelukkig leven heeft gekend. De persoon heeft vaak veel tegenslagen te verwerken gehad. Personen die een trauma hebben opgelopen, hebben hier vaak veel last van in de vorm van signalen die dagelijks terug komen. De persoon is het aangedaan wat voor de persoon vaak moeilijk is te bevatten. Wanneer het langere tijd heeft aangehouden heeft het de persoon totaal veranderd.
Personen die zwart wit denken, verwerken de informatie op een andere manier dan personen die meer een tussenweg hebben. Hierdoor kan informatie veel anders overkomen en kan een persoon meer stress ervaren. Van zwart wit denken kan een persoon steeds meer negatief gaan denken en het soms moeilijk of lastiger overzien van een situatie. Van het negatief denken word een persoon meer somber op een dag en heeft een grote kans op een depressie.
Door zwart wit denken heeft een persoon gelijk een oordeel over een situatie en denkt hier vaak niet meer over na. De persoon heeft een besluit genomen en blijft hierbij. Het probleem of de situatie is vaak niet verder onderzocht waardoor er een besluit is op weinig informatie. Informatie verwerken heeft vaak ook te maken met de diagnose buiten het zwart wit denken. Voor vele diagnose staat vast dat er een probleem is bij informatieverwerking, zoals bij autisme of PTSS.
Plan
Bij zwart wit denken zijn vaak gedachten gebeurtenissen niet geheel goed verwerkt. Deze houden bezig waardoor een persoon steeds meer zo gaat denken. het is belangrijk om hulp te vragen voor het verwerken en het loslaten van de gedachten. Probeer een andere manier van levensstijl door meer uit de slachtoffer rol te komen en deze niet uw dagelijkse leven te laten beïnvloeden, door activiteiten te gaan doen die leuk zijn, door een doel te maken, door een cursus of opleiding te gaan doen voor de toekomst.
Om minder zwart wit te denken is het belangrijk te minderen met de woorden ‘altijd’, ‘nooit’, ‘alles’, “iedereen” “allemaal” en ‘niets’. Het zijn woorden die aangeven dat er een hele grote groep word bedoelt en heeft niks te maken met de persoon. Het is maar zelden iedereen, of alles, het woord is veel te groot om het duidelijk te maken wat u wilt of bedoelt. Het zijn niet alle hulpverleners, het zijn degene die u behandelen of begeleiden. Het is niet alles loopt fout, maar er is veel fout gegaan. Het is niet dat doe ik nooit, want vaak is het al een keer gebeurt of kan het gebeuren. Het zijn niet alle Nederlanders die een trauma hebben bezorgt, maar die ene persoon of groepje.
het is belangrijk om de gebeurtenis te accepteren, het is zo gegaan als het is gegaan, ik ben hier niet schuldig aan, maar ik kan het nu niet veranderen. Door het te accepteren kunt het al deels verwerken. Hoe vaak denkt u in altijd of alles? Hoe vaker u dit doet hoe meer u zwart wit denk, hou het voor enkele dagen bij en let er meer op en probeer het aan te passen in woord keuze. Ben uw bewust van de momenten van het zwart wit denken om deze te kunnen aanpakken.
Blijf zo positief mogelijk denken en neem stappen wanneer bijvoorbeeld het nieuws u gedachten te veel beïnvloed. Schrijf zoveel mogelijk gedachten van u af en maak zorgen zoveel mogelijk bespreekbaar. De gedachten kunnen overgaan van zwart wit naar simpel denken. Kijk of uw gevoel en gedachten kloppen. Bent u echt niet geholpen of is het een gevoel wat maakt dat u zich zo voelt? Maak altijd en afweging of het wel echt klopt voor u het uit.
Probeer meer rust te nemen of een vakantie te boeken om er even tussen uit te gaan en even bij te komen van de situatie zodat u het meer een plekje kan geven. Beweeg dagelijks actief om gedachten zoveel mogelijk eruit te bewegen, doe 15 minuten per dag aan yoga om de gedachten zo rustig mogelijk te laten zijn en voor een mindfull leven.
Slachtoffers hebben vaak last van de gedachten waardoor ze slachtoffer zijn geworden. De persoon heeft er veel last van en maakt het bespreekbaar, dit word door de samenleving vaak verkeerd opgevat als wrok en zich in de slachtofferrol zetten. De persoon is net slachtoffer, vaak terecht, en heeft nog geen hulp gehad hier beter mee over weg te kunnen. De boosheid van de persoon heeft vaak te maken met de persoon die het heeft aangedaan. De personen moeten een manier vinden met de gedachten en het gevoel overweg te kunnen.
Door simpel denken kan een persoon deze gedachten meer met rust laten en beter herstellen van de problematiek. Een persoon weet vaak niet hoe het moet omgaan met de gedachten van zwart wit denken naar een traumatische ervaring. In de hulpverlening is hier zeer weinig aandacht voor en is het vaak de opmerking je moet niet zo zwart wit denken. In therapie word er vaak niet bij stil gestaan het aan te pakken.
van het simpel te kiezen tussen ja of nee is het voor de persoon met problematiek veel makkelijker zich duidelijk te maken. Met simpel denken kan een persoon een simpele manier bedenken om het een hulpverlener duidelijk te maken wat het probleem is zodat het eerder kan worden opgepakt en aangepakt, zoals bij wind storm tornado en orkaan voor gedachten stress of buien. Hoe simpeler hoe eerder het zou moeten worden opgepakt en begrepen. Een diagnose klopt of klopt niet, het is niet dat een diagnose een beetje klopt. Een persoon krijgt een gehele 100% diagnose. Een diagnose kan verkeerd gesteld zijn maar wel worden behandeld, hierdoor loopt een persoon wel een gevaar voor de gezondheid.